گوردت سنگھ
شعیب امان سمالانی
شار انا منتظم اعلیٰ اخبار تیٹی اشتہار تس کہ شار انا منہ سڑک اسے نا پن تے بدل کروئی ءِ، گڑا الس آن پوسکن آ پن تا بابت سلاہ نا خواست ءِ۔ ایہن کہ دا شار ونڈ مننگ آن پد دافتا بشخ اٹی بسوسس، ہراڑا کس اسے نا دعویٰ اَلوکہ، گڑا “داسہ شار انا گلی تے ہم پوسکن ءُ پن تننگ نا گرج ئس۔ دانا دنگ و دیوال، و متکن آ درخت آتسکان بٹنگاسر۔ ہمے خرتوت و اسپیدار نا درخت آک ہم بٹنگاسر۔ اوفتا چڑچڑ کروک آ چک آک بال کریسر۔
ایہن تو پنک تو پن مریرہ، اسہ وار اس پن مسر تو ولدا اوفتے دتر اٹ سلس ہم سلنگپسہ، دا شناخت نا ہیت بھاز عجب مریک، دادے مٹائفنگ کن انت آن انت کننگتو، ولے ہچ مننگ کتو۔ شار انا باتیک ہنار، اوفتے پارٹیشن نا پن آ ہولوکاسٹ نا وڑ اٹ خلکر، ولے اوفتا پن داسہ ہم سڑک و گلی تیا ساڑی ارے۔ ہرا پوسکن آ نظریہ نا مجاہد آتے اسُل وڑپک۔ داسہ سرکاری پڑو چم بازی تا گڈیکو کوشست ئس، گڑا دادے ہم کننگا۔
دا پک ئس کہ سرکار شاہراہ، گلی و کوچہ غاتا پن تے بدل کننگ ءِ پک کریسس توسوسس۔
تاریخ پک کننگا کہ شاریک بریر، درخواست ایتر و تینا کنڈ آن پن نا سلاہ ایتر۔
پک کروک آ تاریخ آ مخلوق چر اس تفے۔
کل انا دو تیٹی سلاہ تیان شُپ ءُ درخواست ئسر۔ دن پا کہ بت آتے بٹنگ کن بسوسر، ہر اسٹ نا دوٹی اسہ تفر اس ئس۔
کافرک کشنگاسر، شار “پاک” مسوسس۔ گڑا دنگ و دیوال و اوفتا پن تے بدل کننگ نا وار ئس۔
“فلانی پن جوان ءِ، کہ دا مجاہد نا پن آ ہچ ءُ شاہراہ اس اف۔۔”
“دا شاہراہ فلانی آبادی نا رہی آٹے، او جاگہ نا سرکڑدہ نا پن جوان مرو۔”
“سڑک آ فلانی پوریاگر نا بھلو پلازہ اسے، اونا پن آ مرے تو جوان ءِ۔”
اسہ سیانڑا ءُ ورنا اس پاریکہ کہ کل آن جوان انگا پن “میاں صاحب” نا پن ءِ، ہرادے ہندا گلی ٹی اِلنگوک آ میرات آک رسینگانو۔” دا سلاہ ٹی کل ءِ لگا کہ منطق اس ارے۔
اخس درخواست ہموخہ در سلاہ و ہموخہ در پن۔
منتظم اعلیٰ میدان اٹ کھلی کچہری خلکنے، درخواست آک ٹیبل آ تخوک ءُ۔ زرس گہوش چکنگ ءِ۔ ہراڑان ٹیبل آ تخوک آ کاغد آتا کاٹم وار اس بڑزا وار اس شیف مرسا کاہک۔ دا نیام اٹ سفا خننگاکہ کہ مخلوق پن تا سلاہ ترسا امر بھلو بھلو دلیل نوشتہ کریسس۔
بھاز آتے اگہ ہچ ءُ سلاہ اس سجتویسس تو اوفک سٹی بنوک آ پن تے ہم سلاہ کن مون آ ایسوسر۔ دن کہ علوی، نقوی، صدیقی، دا و اے۔
منتظم اعلیٰ تون اوار ایلو افسر آک ہم تولوک ئسرہ، اوفتا مون آ چا ہم تخوک ئسکہ۔ تلاوت کلام پاک آن پد درخواست آتا جاچ ءِ ہلنگ نا بنا مس۔
اسہ پیر ءُ بندغ اس ہم ہموزدے تینا چھڑی ءِ دوٹی ہرفے، و منتظم اعلیٰ نا دفتر آ راہی مس۔ او ہم دا درخواست تروک آ بندغ آتا چر اٹ سلیس، ولے اونا دُوٹی ہچ ءُ درخواست اس اَلوکہ۔
او مچی آن مونی ہنا، و لڑزوک آ دُو تے سرفسا منتظم اعلیٰ غا مون کرے و ہیت اس کرے۔
منتظم اعلیٰ پارے “بزرگوار!”
اگہ سلاہ اس ارے تو درخواست اس تروئی تمک نے۔ نن ہرنہ تے۔”
پیر انگا چھڑی ءِ ہرفے راہی مس، و مچی آن منہ گام مونی مرسا لڑزوک آ جوڑ تتون ہیت انا بناءِ کرے:
“کن تون ہچ ءُ درخواست اس اف و نئے ای پن اس سلاہ کن ایسنٹ۔”
’تو گڑا انت پاننگ خواسہ۔” منتظم اعلیٰ بھاز ہبکہ مرسا سوج کرے۔
پیر انگا پارے:
“منتظم صاحب اول کنا ہیت ءِ خف توننگے، اوکان پد اگہ شاہراہ سے نا متکن آ تاریخی آ پن ءِ بدل کننگا تو سہی۔ “ ہراتم اودے موکل تننگا تو او لڑزوک آ دُو و لڑزوک آ جوڑ تتون مچی آ مون کرسا پارے:
”دنیا نا جغرافیائی ونڈ ہندن ءِ، مہر دشمن، قوم دشمن، ربیدہ دشمن، امن دشمن، انسان دشمن۔ محبوب لکیر آن داپار تو محبوبہ ایپار۔ بابا گرونانک نا اُرا لکیر آن داپار تو اونا مقبرہ مبارک لکیر نا ایلو کنڈ آن۔ و او ہم دترچر ءُ لکیر اس۔ ولے ہمو چک آتا انت مرو ہرا گرونانک نا اُرا ٹی توسرہ و ہنین ءُ توار اسے ٹی باگل پارہ، واونا مقبرہ غا تولوک محبوبہ تون سنٹ آتے خلیرہ؟ دا چک غزہ و یروشلم نا ایپار و داپار کاہک بریک۔ دا چک سرلٹھ نا گدان تیا تولک، بولان آ ہننگ کن بال کیک۔ دا چک سائبیریا غان پیش تمسا مستونگ نا باغ تیان مرسا پیرغائب نا مزار آ حاضری ایتک۔ ہنین آ دیر تا خوڑدہ کنسا سیہون و بھٹائی نا مزار آ دھمال کن پیش تمک۔
ہرا ونڈ مسنے، او مس ہنا۔ زیبائی و عظیم وڑ انا ماڑی تا کپیک ہرافتا دُو تا شاہدی ایترہ، ہمو دُو تے گڈنگانے، دا کپی تے جتا جتا ءُ پن تننگانے۔ امر کھوٹ ءِ عمر کھوٹ ناپن تننگا، رام باغ ءِ آرام باغ‘ ہندو باغ ءِ مسلم باغ‘ خان گڑھ ءِ جیکب آباد جوڑ کننگا، پین تو پین لاہور اٹی ”اچن سنگھ“ نا ٹی ہاﺅس ءِ پاک ٹی ہاﺅس نا پن تننگا۔ لکشمی چوک ءِ محمدعلی جوہر نا پن تننگا۔
پین انت ظلم کرورے، نما جوڑ کروک آ بے ہروہ بت آک اوغانستان بامیان اٹی انسانیت نا میرات‘ ڈغار آ خدائی ڈیک بدھا نا عظیم مجسمہ غاتتون انت کریر۔ نما خمیر اٹ بارود ءِ، مہر و خڑکی اف۔ جارح ہراڑے کہ کاہک، ہندی تا پن و کل نشان تے چٹفک۔ او تاریخ نا پنہ غاتے ہم دجلہ و فرات اٹی چٹ ایتک۔ او ہندی تا دُو تا جوڑ کروک آ ماڑی و ربیدہ غاتے ہم لتاڑ کیک، و بچوک آ نشانی تے چٹفنگ کن سرکاری کاغد آتیان ہم اوفتا پن تے کشنگ کن پرّہ خلیک۔“
پیر انگا مچی آن سوج کرے کہ ”نمے دا پن تا بارو اٹ انت سما ءِ، کہ دافتے شاہراہ تیان مٹائفنگ کن دا بندغ آک داڑے مچ مسنرے۔“
دا ہیت انا پاننگ تون او ساہت اسے کن چپ کرے، ولے مچی آن ہچ ءُ ورندی اس خنتو، تو او تینا ہیت ءِ برجا تخا، پارے:
”اینو شال انا منہ شاہراہ اس ہرا تینا متکن آ باتی، سکھ، ہندو و پارسی تا پن آ اریر، اوفتے بدل کننگ کن سنبرینگ انگانے، دن پا جلہوگیر آک داسہ ہم ساڑی اریر۔ اسہ وار خف توربو کہ دا باتی تا پن ہندن سٹی سڑک آتیا تخنگتنو۔ دافک دا مِش اٹی اوار مرسا اونا زباد جوڑ مرسا ِ چارما کنڈ تالان مسنو۔ نم سائن بورڈ ءِ بدل تو کرورے، دا شال انا چاگڑد اٹ تالان دا زباد ءِ امر کیرے؟ ہراٹی دا بندغ آک مدام و ہر ساہت ساہ ہلنگ ءُ۔ نم چلتن و زرغون نا سینہ ٹی کھڈ تاریخ ءِ امر چٹفنگ کرورے۔ نم است آتیان دا بندغ آتا است خواہی تے چٹفنگ کن پین انت انت خواری کرورے۔ کہ مہر گڑھ نا منہ بُٹ اس داسہ ہم ہزار آ سال انا تاریخ نا باریم ءِ کوپہ غا ہرفوک پامداری کننگ نا پاننگ ءِ۔
شال انا پرنس روڈ و آرچر روڈ نا نیام اٹ اسہ گلی اسے، ہرا دا بندغ نا پن آ ئسکہ، ہرانا خمیر دا جاگہ نا مِش آن جوڑ ئسکہ۔ جی اﺅ، جمعیت رائے صاحب۔ جمعیت رائے نا شال اتون مہر دا جاگہ نا مخلوق تون است خواہی نا سودا ءِ اسہ ہندن ءُ صحافی سے نا پن اتون کننگا، ہرانا شال و بلوچستان نا باتی تتون ہچ ءُ تعلقداری اس اف۔ جمعیت رائے نا گلی نا پن ءِ بیر اٹ ہمو صحافی نا پن آ تخنگا، ہرا بھاز کم شال ءِ خنانے۔ دا بشخ و پانٹ ءِ۔ ہمو مال غنیمت نا، ہمو گلی تا ہرافتا جوڑ کننگ و تفنگ اٹ زند آک تیر مسر۔ دا گلیک اَلوسہ تو دا بندغ آک ئسر۔ و دا گلیک اوفتے ہندن سٹی تننگتویسر، دا گلی تا نشانک تو گوردت سنگھ‘ جمعیت رائے‘ زونکی رام‘ پٹیل‘ چوہڑمل و موتی رام نا چنکی ٹی گوازی کروک شپاد آ نت تا نشان تیان جوڑ مسنو۔ دا گلی تے گوردت سنگھ، جمعیت رائے و موتی رام ٹہیفینو، اوفتے آباد کرینو۔ پٹیل، آئس فیکٹری اس جوڑ کرے و ہراتم کزیت نا وخت بس، تو مزور تے بٹنگا، و آئس فیکٹری ءِ اوفتا دوٹی تِس۔ کس ءِ سما ءِ کہ گوردت سنگھ دا شار اکن انت کرینے؟ گو ردت سنگھ شال انا چنا تے تعلیم نا سہت آن شُپ کننگ کن تینا جند انا ڈغار آ اسہ ہندن ءُ اسکول اس ”خالصا اسکول“ جوڑ کرے، ہرا اینو ہم شال اٹی تینا اسہ جتا ءُ ہند اس تخک۔ گوردت دا اسکول اٹی ہاسٹل اسکان ہم جوڑ کریسس۔ ایب کیب آ دکان ہم جوڑ کریسس کہ دافتا کٹیا غان اسکول ءِ چلیفنگے۔ و دا اسکول انگریز نا مشینری اسکول آتا مون ءِ توننگ کن جوڑ کننگاسس، ہرافتا فیس آک زیات ئسر، و ہندی چنا تے داخلہ رسینگ کتوکہ۔ گوردت سنگھ اسہ راجی تنظیم اسے نا سروک ئس، ہراٹی مسلمان و ہندوک ہم اوار ئسر۔ ہرافک اسیجائی اٹ راجی کاریم تے کریرہ، ولے پارٹیشن نا دین ہراتم شال ءِ سر مس تو گوردت سنگھ آ جلہوگیر آک کلہو کریر کہ او تینا خمیر ءِ اِلے و ہندوستان آ کاہے، انتئے کہ سکھ آک داسہ ہندوستان اٹ رہینگ کیرہ، انتئے کہ اونا شال داسہ لکیر آن داپار ئس، اسُل منٹو نا ”ٹوبہ ٹیک سنگھ“ کڑدار آنبار۔ گڑا اینو نا دا درخواست تروک آتا تینائیک گوردت سنگھ ءِ اسہ دے اس شال اسٹیشن آ اسپیشل ٹرین اٹی تولفیر و اونا جوڑ کروک اسکول نا پن ءِ ”خالصا اسکول” آن ”اسپیشل اسکول“ تخار۔ گوردت سنگھ، اونا چناک و نیاڑیک ہرا نا استی ٹی اسٹیشن آ سر مرور۔ گوردت سنگھ نا گلی آن دا گامک امر ہرفنگانو، دا گلی نا مش اخس اوفتتون خمب کرسا ہوغو ءِ۔ شال اولیکو وار ماتن کرو ءِ۔ و او تینا پیہن آ بالکونی والا اُرا‘ گُڈی نا دکان، چنکی، ورنائی، ورنائی و پیری، تینا ہروہ کل ءِ گوردت سنگھ روڈ آ زندہ لاش جوڑ مرسا اِلور ہنور۔ دا شار انا بنداو آتا اسہ اسہ خشت انا شاہدی تروک آتے دا وڑ ٹرین اٹ تولفنگاسس۔ کس ءِ اونا مِش آن دن جتا کننگ ہندن دڑد تروک مرو ءِ دن کہ:
”ہراتم عیسیٰ ءِ صلیب آ ٹنگار۔“
”ہراتم حضرت محمد ءِ مکہ غان ہننگ آ بیوس کننگا“
”ہراتم منصور آ ڈوکاری کننگا۔“
”ہراتم شمس تبریز ءِ رومی تیان مُر کننگ کن بغداد نا لوس آتیٹی دھکہ تننگا۔“
”بشن سنگھ ءِ ٹوبہ ٹیک سنگھ آن مر دننگا“
منٹو نا افسانہ ٹوبہ ٹیک سنگھ افسانہ اسے، ولے دا غٹ حقی آ کِسہ غاتا افسانوی خاکہ ءِ، ولے گوردرت سنگھ نا کِسہ ہمو حقی آ کِسہ ءِ، و دا گوردت سنگھ حقی آ بشن سنگھ ءِ، ہرادے اونا مش آن جتا کننگا، ہرادے مننگ کیک اینو شال انا باتیک درست ہم کپس۔ گوردت سنگھ ہراتم ٹرین اٹی تولفنگو ءِ، و دا ہم چاہو ءِ کہ شال آن او مدامی کن موکل کننگ ءِ، ٹرین نا ’وسل‘ اشتافی خلنگو ءِ، کہ دا بے ایمان آتے داکان مُر و بھاز مُر دروئی ئس، تاکہ اونا دا شار آ اسُل سیخا ہم تمپ، ہرا دا شار ءِ جوڑ و سینگار کرے، و اونا گلی کوچہ غاتے ٹہیفے۔ او وخت آ شال ٹیسن آ خلیفوک ءُ ندارہ اس مرو، ہراتم گوردت سنگھ و اوڑانبار انگاتے مدامی کن وطن بدر کننگاکہ۔ ہراتم او دا گلزمین آ دوارہ اسُل بفننگ کن ہنارہ۔ دا حشر نا میدان آن ہم زیات خلیفوک ءُ ندارہ اس مرو۔ ٹرین نا وسل نا توار ’صور‘ ءِ ہُف کننگ نا توار آن ہم زیات خلیفوک مرو۔ او تین تون دا شار انا بیرہ یات آتے درور۔ یا بیرہ مِش انا دنز۔ گوردت سنگھ نا نمب انگا خنک شال انا دنگ و دیوال آتیان چَپ مفرور۔ ٹرین کرار آ ترند مرو ءِ، تو دا دیوال آک ہم ہمو ترندی اٹ ایپار مرسا کرور، و دن دا ٹرین اٹی سوار ایمان نا جوزہ غان خورک ولے وطن نا مہر آن شُپ بندغ آتا خن تیان وہوک آ خڑینک آک شیف ڈغار آ تمسا کرور۔ ٹرین ہراتم سریاب ٹیسن آن ہم گدرینگو ءِ، تو گوردت نا خنک مہردار آ تمور، و اونا است آ ہمو ندارہ غاک برور، کہ اونا گُڈی ہراتم کانٹا مسکہ، تو سدھا مہردار نا سینہ ٹی ہناکہ جوم لگاکہ، و اے مہردار ہرانا دامن اٹی اوفتا پیہن آ بالکنی والا اُرا ءِ، ہرا کہ داسہ بے باتی مسوسس۔ اسُل ہندن دن کہ لمہ نا پڈ ءِ ارّر و اونا پوسکن ودی مروک آ چنا ءِ کشر۔ اینو دا پیہن آ بالکنی والا اُرا نا خمب بومبار مسوسس۔ شال انا چاگڑد ہمو لمہ نا دڑد اٹی ماتن کرو ءِ، ولدا ہراتم ٹرین شال انا دنگ آن ایپار مرو ءِ، تو پر انگا ٹرین نا نمب انگا خنک بڑز انگا چلتن اٹ سخت مرور، و دا وطن زادہ غاتا نمب انگا خن تا وڑ چلتن نا ندارہ ءِ مننگ کیک اینو اسکان پین ہچ ءُ خن اس کپرو ءِ، کہ اونا جون آن اونا چنا تے ہندن کشکسا جتا کننگاکہ، کہ ہرافتے اسُل پدی بروئی اَلو۔ و ہراتم دشت انا میدان تیٹی ہم ٹرین بولان نا مش تیٹی پترینگو ءِ، تو اوفتیا انت ءُ قیامت اس مرو ءِ کہ داسہ تو شال اسُل خن تیان اودیم مرو ءِ، بیرہ چلتن نا ٹول خننگو ءِ، ہرا اسہ وطن زادہ غاتے موکل کرسا خڑینک خلو ءِ، و ہراتم ٹرین کولپور آ سلو ءِ، تو گوردت امر کہ مرے دڑنگو ءِ، و اونا است اٹی دا ہیت ہم برو ءِ کہ او ہرا کسر اٹ بسنے، پدی ہمو پٹڑی آ راہی مرے کہ دا کسر اودے شال آ دیک، ولے ٹرین بھاز اشتافی مرو ءِ کہ اونا پڈ گناہ تا بھلو باریم اسے نا کیرغ آن ءِ، کہ اودے گناہ تا دا باریم ءِ زُوت ہندوستان اٹ دڑفوئی ءِ۔ وسل نا زی آ وسل خلنگو ءِ، ہرا کہ کولپور نا مش تیٹی ہندن شیپول کروءِ کہ خف تا پڑدہ غاک ترخنگ آ برور، و اسُل شیطانی ءُ توار اسے آنبار مرور۔ ولدا ٹرین ول کنسا ول ولی آ بولان اٹی پترینگو ءِ۔ مش و سرنگ آک دا وطن زادہ غاتے گڑگیس کرسا چر تفور، دن کہ با تروک آ فوج انا سپاہیک سلوک مریرہ، اینو دا مش تے پین کس کٹاسس، ہرا دوارہ پدی مننگ کن الوسہ، بولان نا اسہ اسہ ٹنل و پٹڑی آ ٹک ٹک کرسا ریل گوردت نا است انا درپہ ءِ ودفسا ہنو ءِ۔ مچھ ٹیسن آ ٹرین ساہت اسے کن سلو ءِ، منہ بندغ نا استی اٹ ٹرین آن دڑنگور، دیر پر کننگ کن۔ اوفک بولان نا ہنین آ دیر تا گڈیکو پڑی تے کنور، دوارہ ٹرین اٹی ہندن تولور، کس پائے دا گلزمین اوفتے کن آسروخ آنبار ہشنگوک پوغ تیٹ بیرفوک مرے، اوفک مچھ انا مش تیا امر کہ مرے اسہ وار اس ہُرور، کہ دا دافک ہم مطیع جوڑ کننگاسر، و ہر کنڈ آ گھیڑک ئسرہ۔ ٹرین نا ڈیور اسُل جلاد اس جوڑ مرو ءِ کہ زرس سلنگ آن پد ہندن ٹرین ءِ راہی کننگ کن لیور ءِ چکو ءِ دن کہ مچھ جیل انا جلاد پاہو تروک آتے کن لیور ءِ بھاز بے رحمی اٹ چکک۔ دا دامان آن پیش تمنگ کن ٹرین ولدا بھلو بڑینک ہرفو ءِ، بولان نا دا زیبا انگا دامان تینا زیبائی و تینا ہروہ ءِ گوہو ءِ، و دن بولان نا دامان و مش تیان مرسا ٹرین سبی آ سر مرو ءِ، کہ اوڑے ہم منہ وطن زادہ بے ایمانی نا سزا کننگ کن ٹرین اسکان ہکلسا اتنگور، و اوفتے ہم دافتتون اوار جاگہ تننگو ءِ، و دن ٹرین میدانی علاقہ غاتیان مرسا سندھ اٹی پترینگو ءِ، و ہندن اسہ دے و اسہ نن اسے نا سفر آن پد دا ٹرین لاہور ٹیسن آ سر مرو ءِ، ہرا کہ حشر نا اسہ پین میدان اسے نا ندارہ مرو، ہڑدڑی نا وڑ اٹ مخلوق بے ایمانی نا اعمال نامہ دوٹی ہرفسا ٹرین تے کن سرگڑدان ٹیسن آ خیسن آ پوغ تیانبار انگا پلیٹ فارم آ سلوک مرو ءِ، و گوردت سنگھ و اونا وڑ انگا بندغ آک ہم لاہور ٹیسن آ دڑنگور، تاکہ پوسکن آ ٹرین اٹی اوفتے واہگہ غان ایپار دھکہ تننگے۔ گوردت سنگھ شال ءِ یات کرو ءِ، و ٹوبہ ٹیک سنگھ نا بشن سنگھ آنبار سٹی روَڑو ءِ۔
شال انا ہمو گلیک، ہمو یخ انگا تہوک، ہمو برف انا مُد، و ہمو ہتم نا زباد، ہمے گڈی بال تننگ۔
او داسہ ہم اسہ کسر اس پٹنگ کن سرجدل خلو ءِ، نوا شال آ ہننگ کے۔ تینا ہمو خالصا اسکول ءِ ہُننگ کن است تے چکو ءِ، اُرا نا پیہن آ بالکنی نا یات وار وار آ اودے بے جارات کرو ءِ۔
محشر لگا، لاہور نا ٹیسن آ ہراتم مخلوق بے جاراتی نا وڑ اٹ دانگ اینگ ددینگو ءِ، کہ دن مف کہ اوفتے پوسکن آ ٹرین اٹ جاگہ تننگک، ہنداڑتون غزوہ ہند انا مجاہد آک پاش کرور۔ لاہور اسٹیشن آ اوفتے بھلو میدان اس دوئی ئس، کہ کفار آتے زمغ انا کیرغ آن اتنگ کروسر۔ ہراتم او کوک و پاڑو کرسا اوفتیا جلہو کرور، گڑا ہراتم اسہ مجاہد اسے نا تلوار گوردت سنگھ نا خلکن و نازرک آ لخ آ تمو ءِ، تو کس پائے ریشمی ءُ پچ اسے آ تمانے، گوردت نا جون اٹی ہندی بے جاراتیک دتر ٹِنگ ترور کس پائے اوفک دا صلیب آ ٹنگوک جون آن خلاسی خوار۔
جی اﺅ گوردت سنگھ ءِ ہندوستان آ سر مننگ کن ہم الیتوس۔ لاہور اٹی مصلب کننگا۔ دا شال انا ہمو محسن ءِ ہرا امن اٹ زند تدیفے۔ داڑے تینا ڈغار آ اسکول اس جوڑ کرے، راجی خذمت کرے، اگہ شال انا دا شاہراہ غان دا وَڑ انگا محسن و دوستخوا نا پن ءِ اینک کرسا ”نووارد مجاہد“ اسے نا پن آ کروئی ءِ تو کبو تے۔ یخین اٹ شال تینا تاریخ آ ناز کیک۔ دا جاگہ نا بندغ آک ہم اونا دا تاریخ و شناخت نا خواہندار اریر۔ کیہی چین تیان اوفتا شناخت اوفتے دیر آنبار یات ءِ۔ گڑا شال انا سڑک آک ہم تینا شناخت اسے نا خواجہ اریر۔ و تینا دا شناخت نا بابت بھاز حساس ہم اریر۔ و اوفتا شناخت نا پد اٹ اسہ تاریخ و بھلو کِسہ اسے۔ و کنے جوان سما ءِ کہ اینو نا دا سلاہ تیٹی نوری نصیر خان، احمد شاہ ابدالی، مہراب خان ، ملا مزار و فاضل محمد درخانی کون ءُ پن اف۔ “
دا ہیت آتے کننگ تون پیر انگا پرخڑینک آ خن تتون مچی آن مون ءِ ہڑسا، و اسہ ورنا سے تون اوار ویسپا اسکوٹر اسے آ توس ہنا۔
مچی اودے ہُرسا کرے۔
اوکان پد منتظم اعلیٰ تین تون تولوک افسر آتتون بھلو خُس خُس اس کرے۔ و مائک ءِ دوٹی ہلوک آ بندغ ءِ بٹنگا و گڑاس پارے تے۔
ہمو بندغ دوارہ اسٹیج آ ہنا و گٹ ءِ سفا کرسا پارے:
”السی سلاہ تیا امنائی مننگ کتنے، گڑا دا کاریم ءِ سرکار تینٹ کیک۔“
مچی تار تار مرسا شار انا گلی کوچہ غاتیٹی اودیم مس۔
منہ دے آن پد منہ گلی سے آ منتظم اعلیٰ نا کنڈ آن پوسکن ءُ بورڈ خلنگاسس، ہرافتیا زیبا ءُ خطاطی کرسا پوسکن ءُ پن نوشتہ کننگاسس۔ شاریک اوفتے خنسا مونی ہنسا کریرہ۔ و سڑک و گلی تا پوسکن آ پن تیا خلوک خلوک ہُرارہ۔
ہفتئی تلار
تاک: 19
09-15 May 2020
P# 02
بازگچین براہوئی ادب اٹ دنو حقیقت پسند او افسانہ ہم بریک گمال الو ولے خنگ تون تا باز خوشی مس
نما است خواہی تا منتوار