علاقہ کردگاپ نا ادبی چاگڑد، اونا تاریخ

ہراتم کہ خلیس آن لڑزا قلم

گڑا تاریخ نا ہیت چاچا مریک

وخت انا بے رحمی آن تاریخ نا زی آ مش تمک، ولے تاریخ گوہنگپک۔ براہوئی زبان و ادب نا ساڑی دنیا ٹی علمی گشاد خواجہ غاک، ورنا غا شاعر، ادیب، قلمکار آتا علمی و ادبی خذمت و خواریک ہراڑے مچ آ ملک و قوم اکن اسہ تاریخی و گچین ءُ مڈی اسے نا حیثیت تخرہ، ہموڑے علم و قلم نا دا خواجہ غاتا علمی، ادبی، پڑ آ تخلیقی و تصنیفی کاریمک براہوئی زبان وا دب نا شون، شرحالی کن اسہ بے مٹ و سرسہب ءُ تحریک اس ہم پاننگرہ۔

علاقہ کردگاپ و گرگینہ نا مردم خیز آ ڈغار ءِ مدام دا شرف رسینگانے کہ داکان ملک و قوم انا ترقی و شونہالی کن ہندن گچین، لائخ، و گشادی ءُ بندغ ودی مرسا کرینے کہ اوفتیا اینو ہم تاریخ ناز کیک۔

براہوئی زبان و ادب نا شونداری و تالانی کن علاقہ کردگاپ آن خذمت و خواری کروک آ خواجہ غاتا علمی، ادبی خذمت آتیان بیدس براہوئی زبان و ادب نا تاریخ نیم پورو خننگک۔ پارہ کہ ادیب و شاعر آک اسہ علاقہ اسے نا قوم اسے نا ہمو ٹولی مریرہ ہرافتا گچین آ کڑد آن ہمو قوم ہمو علاقہ مدام شونہال و زندہ سلک۔ ہندا ڈَول اٹ ڈغار نا زی آ بھاز جوانی اٹ تینا وجود ءِ برجا تخنگ کیک۔ تاریخ اٹ ہمو قوم و ڈغار و علاقہ غٓک بختاور مریرہ، ہرافتیٹی لائخ، پیہن ریشی، شاعر، ادیب، دانشور مرے۔ ہندا بختاوری ننا مہر آتا ڈیہہ، ڈغار ننا پھل انگا دھرتی کردگاپ و گرگینہ ءِ دوئی ءِ۔

ننا مہر آتا علم و قلم نا دھرتی کردگاپ نا مچ آ ساراوان نا تہٹی اسہ تاریخی ءُ حیثیت اسے۔ او راجی، سیاسی رد اٹ مرے یا علمی و ادبی پڑ۔ داڑان کس نمن اف، ہندن دا راستکی دا ہیت کس آن ڈکوک ہم اف۔

ہندن شاعر و ادیب نا ہیت مرے تو او تینا کل لائخی تے تینا ڈیہہ، ڈغار، قوم اکن کاریم اٹی اتیک۔ انتئے کہ دنیا نا ہر کنڈ اٹی بروک آ ہر وڑ انا انقلاب آتا تاریخ ءِ ہننگے تو اول دا ٹولی یعنی شاعر ادیب آتا کڑد پیدوار مریک۔ شاعر ادیب آک مدام بروک آ نسل ءِ بسن ءُ سوچ، فکر و نظریہ ایترہ۔ ہندا تپہ مدام تینا راج انا ڈکھ و ویل آتے مو کننگ کن تینا قلم ءِ مخلصی و سچائی اٹ کاریم اٹ اتنگ نا کوشست ءِ کرینے۔ داکان بیدس دا ٹولی حق و باطل نا نیام اٹ مدام حق انا مخ تفی و باطل نا مخالفت ءِ کرینے۔ مدام مظلوم بیوس نا توار ءِ ہند اٹولی مونی ایسنے۔ ہندن قوم، راج انا تہٹی ہندا ٹولی مدام اصلاح نا کڑد ءِ ہم ضرور ادا کرینے۔

ننا علاقہ کردگاپ گرگینہ نا ڈغار ہم اللہ پاک نا فضل و کرم اٹ شاعر، ادیب، دانشور آتیان خالی متنے۔ ننا لمہ جیجاک مدام قوم و راج اکن دلیر، مڑد، لائخ، جہان گشتہ، و گشادی آ ورنا تتون اوار شاعر، ادیب دانشور ہم ودی کرسا دا ڈیہہ قوم راج اکن سدخہ کرینو۔ ہرافتیا اینو ہم تاریخ ناز کیک۔

دنکہ ای مست پاریٹ کہ ہرا ڈیہہ اٹ ہرا قوم اٹ شاعر ادیب ودی مریک تو ہمو قوم ہمو قبیلہ ہمو علاقہ تینا حیثیت ءِ گچین وڑ اٹ ڈغار آ برجا تخنگ نا طاقت، لائخی تخک۔ تینا حیثیت ءِ تاریخ نا پنہ غاتیا مدام زیبا غا لوز آتیٹی لکھفسہ ساندہ تینا پن ءِ زندہ تخک۔

ننا مہر آتا ڈیہہ و ڈغار کردگاپ گرگینہ ءِ دا شرف دوئی مسنے کہ دا علاقہ نا مردم خیز آ ڈغار شاعر، ادیب آتیان ہچ ءُ وخت اس خالی متنے۔ مدام دانا ڈیہہ ءِ شاعر ادیب آک گدارسہ دا علاقہ قوم اکن خذمت کرسا تینے تاریخ اٹی زندہ تخانو۔ ہچ ءُ وسیلہ اس مفننگ آن پد ہم ننا علاقہ نا ہمتی آ بندغ آک زند انا ہر بشخ اٹی تینے مونی کرینو۔

ہندا ڈَول اٹ براہوئی زبان و ادب نا اولیکو کلاسیکل شاعر شہسوار نا تعلقداری ہم ہندا ننا علاقہ گرگینہ غان ءِ۔ ولے اونا شخصیت و شاعری اینو گم مرسا کننگ ءِ۔ ہرا افسوز نا ہیت اسے۔ براہوئی خلقی ادب، براہوئی شاعری نا اسہ بھلو مڈی اس دا علاقہ ٹی ڈکوک ءِ، ہرادے مونی اتنگ نا بھاز گرج ءِ۔ ننا علاقہ نا اولیکو دور انا شاعر آتا ادبی خذمت آک گیشتری مذہبی مسنو۔ ہمو دور انا شاعر آک تینا کلام آتیٹی اشاعت تبلیغ ءِ زیات المی تکانو۔ دا شاعر آک تینا شاعری نا کمک اٹ مخلوق ءِ دین اسلام نا پارہ غا توار کرسا اوفتا عقیدہ غاتے اللہ پاک تون گنڈنگ نا ہیت ءِ کرینو۔ انتئے کہ انگریز آتا عیسائی مشنری آن مسلمان تے بچفنگ، تحریک مخالفت اٹ دا صوفی شاعر آتا اسہ بھلو کاریم اس مسنے۔ دا دور انا شاعر آتیٹی ملا غلام رسول، محمد عالم رودینی، شہسوار، صوفی عطاء محمد سمالانی، زیات پنی مسنو۔

ہندا ڈَول اٹ علاقہ کردگاپ نا ارٹمیکو دور انا شاعر آتیٹی عبدالعزیز گیمی سمالانی، مٹھا خان، ملا مہران گل آخوند محمد شہی، ملا نور محمد ساسولی، سید آغا یعقوب شاہ ہاشمی،ٹکری مزار خان سرپرہ، اس تا پنک بریرہ۔ دا خواجہ غاتا خذمت آک براہوئی زبان و ادب کن بھاز آن بھاز مسنو۔ او وخت انا شاعر آتیٹی ملا مہران گل آخوند نا شاعری گچین مسنے، ہرادے ڈاکٹر عبدالرزاق صابر سرپرہ پٹ و پول کرینے۔ ہندا حوالہ ”مسہ پیڑی“ نا پن اٹ کتاب ہم مون آ بسنے۔ ہرادے پروفیسر خداداد گل ترتیب تسنے۔

ہندا ڈَول سید آغا یعقوب شاہ صوفی ءُ شاعر اس مسنے، اونا شاعری نا بھاز گچین ءُ رنگ اسے۔ سید آغا یعقوب شاہ فارسی ٹی ہم گچین ءُ شاعری کرینے۔ اونا شاعری ءِ ٹکری حاجی سیف اللہ سیف سرپرہ پٹ و پول کرینے۔

ہندا دور انا شاعر آتیٹی مٹھا خان ہم اسہ گچین ءُ شاعر اس، پامدار ءُ بندغ اس گدرینگانے۔ مٹھا خان دلیر و بہادر مڑد اس ہم مسنے۔ تینا شاعری ٹی چڑہ مڑد انگا بندغ آتے نازیفینے، اوفتا سفت و ستا ءِ کرینے۔ اوفتا است بڈی ءِ کرینے۔ جنگ جدل آتا داستان ءِ کرینے۔

مٹھا خان نا چاہنگ زمانہ نا نبض ءِ پہہ مننگ نا سوب آن شہنشاہ قلات خان معظم خان احمد یار خان نا ایلم شہزادہ عبدالکریم خان اودے تینا سلاہکار جوڑ کریسس۔

ہندا ڈَول ننا علاقہ نا مسٹمیکو دور انا شاعری ادب نا پوسکن آ صنف آتیان مسنے۔ دا دور انا شاعر آک تینا شاعری ءِ تینے اسکان محدود کتنو، بلکہ براہوئی ادب ءِ مونی دننگ کن بھاز بھلو کاریم کرینو۔ دا دور انا شاعر آتیٹی پروفیسر ڈاکٹر عبدالرزاق صابر، پروفیسر سوسن براہوئی، محمد ہاشم ساتو، محمد یوسف ثانی ساسولی، پیر محمد نیمرغی، غلام جیلانی ذاکر محمد شہی، تحصیلدار عبدالسلام رودینی، محمد عمر صدیقی، ٹکری حاجی سیف اللہ سیف، عبدالغفار آرزو، خورشید احمد سرپرہ، اسد اللہ سید، بابو علی رمضان سرپرہ، ماسٹر علی نواز سرپرہ، بابو جمعہ خان صادق سرپرہ، مصطفی غالب رودینی، و پین چندی خواجہ غاتا پنک بریرہ۔ ہندا شاعر ادیب آتیان گڑاس براہوئی اکیڈمی، و گڑاس براہوئی ادبی سوسائٹی ٹی زبان و ادب کن بے کچ کاریم کرینو۔ داکان بیدس علاقہ کردگاپ اٹی ہندا شاعر ادیب آتیا تالان اِرا ادبی تنظیم ہم جوڑ کننگانے۔ اسٹ ہوتک ادبی دیوان کردگاپ، ارٹمیکو کردگاپ ادبی سماجی تنظیم، دا ہڑدوسر آ ادبی تنظیم آک علاقہ نا تہٹی راجی و ادبی کاریم تیٹ مشغول ءُ۔

داکان بیدس گرگینہ ٹی ہم براہوئی زبان و ادب نا خذمت نا رد اٹ اِرا ادبی تنظیم گچین وڑ اٹ ادبی کاریم کننگ ءُ۔ اوفتیٹی اسٹ اس گرگل ادبی دیوان و ارٹمیکو راسکوہ ادبی دیوان۔ ہرافتا خذمت خواریک جوزہ غاک براہوئی زبان و ادب نا شونداری و تالانی کن بھاز آن بھاز اریر۔

ہندا ڈَول اٹ علاقہ نا چارمیکو دور علاقہ نا ادبی حوالہ اٹی نوبہار انگا دور پاننگک۔ دا دور انا شاعر ادیب آتیٹی نم کل خواجہ غاک اینو دا گچین آ اڈ تروک آ ہنین آ مجلس اٹ ساڑی اُرے۔ کنا دعا ءِ کہ اللہ پاک مدام نما قلم ءِ وس ایتے۔ نم کل مہروان آک تینا ورنا غا جوزہ غاتتون ہمت و حوصلہ اٹ قلم ءِ دوٹی کرینرے، علاقہ ٹی ادب نا چرجوئی منہ سال یخ تفنگ آن پد اسہ وار ولدا ننا علم و قلم نا دھرتی آ بنا کرینے۔ نما کل انا ہمت، جوزہ، جیرت ءِ سد سلام پاوہ۔ ان شاء اللہ دے اس ضرور ننا نما کل انا ہمت خواری، قلم نا طاقت اٹ دا مڑدہ غا راج اٹ تارمہ غا چاگڑد اٹ پچار، بدخواہی، ایلم دشمنی، کوزہ گیری، جنگ جھیڑہ غاتا نیام اٹی امن، آشتی، مہر و مریبت نا نازرک آ پھل آک ترک کرور۔ ہرافتا زباد ہستین مر اسکان تالان مرسا چٹ ہلو ءِ۔ ہندا ڈَول رواداری، خیرخواہی نا مہر انا چراغ ہم لگسا روشن مرو ءِ۔

(یاتی: دا نوشت کردگاپ اٹی اڈ ہلوک مشاعرہ ٹی خواننگا)

ہفتئی تلار
تاک: 30
20-14 اگست 2021ء
پنہ: 05