براہوئی ادبی حوال 7
عبدالقیوم بیدارؔ
Get real time updates directly on you device, subscribe now.
”خراس ءِ تو ہرکس خنانے و دا متل ءِ ہم بنگنے کہ ڈوہِک بیش کُنیک خراس۔ ہرا وخت نن خراس نا لوز آ غور کینہ تو حیران مرینہ کہ خر تو فارسی ٹی بیش ءِ پارہ و آس انگریزی ٹی گنوک و نیم چاٹ ءِ ہم آس پارہ۔ اِرا بیش ءِ امر نن ساہدار اس کرین۔ بیش ءِ مرغ اف ولے خراس ءِ مرغ ارے، ایلو ہیت دا کہ اوغانی ٹی آس ہُلّی ءِ پارہ گُڑا ہُلّی و بیش ءِ ایلوفک خچر خچل پارہ۔ نن دادے امر اسہ پُوسکُن ءُ ساہدار اس خراس کرین و چندی متل آتے اوڑتون تفین۔ شُوم انگا خراس ءِ تو نن ہڑدے ہیت و گپ اٹی پانہ کہ شُوم انا خراس، اسٹ تا تہٹی ہنپک و ایلو تا پیش تمپک، ولے اسہ پین متل اس دافتے ٹی ارے او داکہ لُنڈو آ خراس نا بہا کُٹپک۔“
ڈاکٹر عبدالرحمٰن براہوئی نا اسہ مضمون اسے نا اقتباس ہرا فروری 1978ء اٹی احوال خضدار اٹی شینک مس و ہندن ڈاکٹر صاحب نا علمی، ادبی، ربیدگی، لسانی، فکر و پٹ پولی آ نوشت آک کہ اوفک چندی اخبار و رسالہ غاتیٹی شینک مسنو اوفے اسہ ہند کرسا پروفیسر خداداد گُل ”صد گنج“ نا پِن اٹ مرتب کرے ہرادے براہوئی اکیڈمی شینک کرے۔ 221 پنہ غا تالان دا کتاب اٹی حضرت امام حسین رضی اللہ تعالیٰ عنہ، رابعہ خضداری، رحمن بابا، ملک داد قلاتی، یوسف عزیز مگسی، برٹش میوزیم، براہوئی زبان نا اولیکو گرائمر، کتاب آک و ننا تہذیب، متل آک، متل و وساہت، شاہی خروار، براہوئی نثر، براہوئی ادب نا مرواریک و پین چندی سرحال آتا بارو اٹ کم و بھاز 42 مضمون اوار ءُ۔ دافتے ٹی ہر نوشت تینا مٹ تینٹ ءِ۔ دُن کہ اسہ پین وساہت اسے نا زی آ نوشتہ کیک۔
”دا وساہت ءِ ہر کس بنگُنے کہ شاہی خروار ئسکہ، باوہ لنگڑی آن کسک۔ دا دنیا غا نظر شاغان گڑاس بندغ آک لنگڑی و بینگنی آن کسکنو۔ دن ءُ وخت ہم مسنے کہ دوا دارو سے کن ہم کلدار متنے۔ سنگت آک پارہ کہ نن تو مون ءُ پیسہ اس اف کہ زار کُنین۔ غریبی بھاز گندہ ءُ گڑاسے ہندا سوب آن نن پانہ کہ خدا غریبی ءِ دشمن نا ہم نصیب کپ۔ دا غریبی سیال آتے، ایلم تے، دوست و عزیز آتے کُل ءِ نرفِک۔ ہندا سوب آن پارہ کہ غریب ءِ سیال اف۔ دنیا ٹی دیر و پاٹ ہمو گڑاک ءُ ہرا بے قیمت آن بندغ ءِ دُو بریرہ ولے غریبی ٹی دا بے قیمت آ گڑاک ہم دُو بفسہ۔ دُن کہ سوار ءِ پیادہ نا حال انا سما اف، ہندن امیر ءِ غریب نا حال آن سما اف۔ ہرکس کہ سیر ءِ پاہک مُچ آ دنیا سیر ءِ۔ بینگُنی و لنگڑی غریب تون تفوک ءِ۔ بینگُنی نا علاج ہندادے کہ بندغ پڈ اٹی گڑاس شاغے انتئے کہ رنج اس اف کہ بندغ کشے تے۔“
ڈاکٹر عبدالرحمن براہوئی نا نوشت آک تینا مٹ تینٹ ءُ، دا کتاب ڈاکٹر صاحب نا نوشت آتا اسہ ٹیکی اسے۔ بایدکہ نن ڈاکٹر صاحب نا کوشست آتیان فائدہ ہرفن۔ دینی ادب نا زی آ ڈاکٹر صاحب نا بھلو کاریم اسے۔ ہندن ڈاکٹر عبدالرحمن بلوچستان نا اولیکو بندغ ءِ ہرا ڈبل پی ایچ ڈی کرینے۔ دا وخت اسکان اونا ہفتاد آن زیات کتاب شینک مسنو۔
خداداد گُل اونا دا گچین آ نوشت آتے مون آ ایس ہراکہ اسہ بھلو کاریم اسے۔ نن ڈاکٹر صاحب آن خواست کینہ کہ تینا زند و بُود نا بارو اٹ نوشتہ کے انتئے کہ دا وخت آ اونا زند خید و خواری آن پُر ءِ۔ اونا دا خواریک بے مٹ ءُ۔ بایدے دا لس بندغ نا مون آ بریر۔
ہفتئی تلار
تاک: 37
26 Sep-02 Oct, 2020
پنہ: 04