بیلہ شار………………(2)

(سیل و چکر)

ہمو سفر گڑاس زیات مُرغن و بُوریت والا مریک، ہراٹی مخنگ و ٹاکوک مفس۔ یا ہمو سفر ہراٹی مسخت بیرہ مزل آ سر مننگ مرے۔ و نی پدریسہ گاڈی چلیفیسا کیس۔ یا دن انگا سفر بھاز بے مزہ مریک کہ ہراٹی بندغ کُننگ و نماز کن سلپ۔ کنا کم انگا آزموندہ تو دادے کہ ہمو سفر مزہ کیک ہراٹی بڑزکو ہیت آتا خیال ءِ تخنگے۔ دن تو ای بھاز وخت یکہ سفر کیوہ و دا مچ آ ہیت آتا خیال ءِ تخوہ۔

ولے اگہ مہمان دائے اس یا سنگت اس اوار مرے و اونا بھلنی نا اثر آک اوڑان خننگر، تو دا مچ آ ہیت آتا خیال داری تخنگ بھاز المی مریک۔

کوئٹہ غان بیلہ شار اکن بیرہ اسہ کسر اسے۔ او کوئٹہ کراچی قومی سڑک ءِ۔ ہرا کراچی اسکان کم و ودَ 750 کلومیٹر ءِ۔ دن تو بلوچستان نا مچ آ قومی آ سڑک آتیا جنرل مشرف نا دور اٹی و اوڑان پد جوان وڑ اٹ کاریم مسنے۔ ولے کوئٹہ کراچی قومی سڑک بلوچستان نا ہمو اسٹ انگا سڑک ءِ، ہرانا بارو اٹ پاننگ مریک کہ مُست آن جوان حالیت اٹی ءِ۔ یا دا کہ داسہ نا دور انا گرج آتا رد اٹ دا سڑک اسُل اف آن حساب ءِ۔ ہڑدے گاڈی تا شکست آک مننگ اٹی ءُ، و چندی انسانی جانک زیان مننگ اٹی ءُ۔ و بھاز آ خلیس آک داسکان ساڑی ءُ۔

نن کُل دا سڑک نا اسُل بنائی بشخ آ، ہرا سریاب کسٹم آن بنا مریک کم و وَد 10.30 بجا غا سر مسن و تینا سفر ءِ بنا کرین۔ لس وڑ اٹ ہر اسہ سفر نا بنا بھاز خوشی وآرام اٹ مریک۔ کنا کل سنگت آک ہم الحمد اللہ بھاز خوش خننگارہ، و چندی سرحال آتیا ہیت و گپ کننگ اٹی لگوک ئسر۔ دا مچ آ سفر اٹی ننے قلات ڈویژن آن گدرینگوئی ئس، ہراٹی چار ضلع مستونگ، قلات، سوراب و خضدار بریرہ، و دا ہر ضلع نا اسہ بھاز مُتکن ءُ و دلچسپ ءُ تاریخ اس ہم ارے۔ ہر اسٹ نا جتا ولے بھاز زیبدار ءُ روایت اریر، ہر ضلع ٹی بھاز آ سیل او سواد نا جاگہ غاک اریر۔ بیلہ اسکان دا سڑک نا ہڑتوم آ پارہ غا اللہ رب العزت انسان تے کن آرام نا داخس بست و بند کرینے کہ عقل حیران مریک۔ زیبا انگا دامانک، بڑز و بالا بارُن آ رنگ رنگی آمَشک، کشاری آ مُلک آک، دیر انا چشمہ غاک جاگہ جاگہ خننگرہ۔ منہ ضلع ٹی ہڑتوم آ پارہ غان سوف انا باغک ءُ، ہرا ہر مسافر ءِ بیوس کیرہ کہ انسان تینا سفر ءِ برجا تخے و اللہ تعالیٰ ناحمد و ثناءِ کرسا کے۔ ہر ضلع غان گدرینگسا موسم نا دَرک ہم لگک۔

ہندا زیبا غا ندارہ غاتے سیل کرسا نن ٹول پلازہ غا سر مسن۔ ٹول پلازہ غا تینا گاڈی نا رد اٹ دا سڑک آ سفر نا وخت آ اسہ ٹوکن اسے نا بدل اٹی گڑاس پیسہ تروئی تمک۔ نن ہم ٹوکن ہلکن و راہی مسن۔ و ننا مون اٹی ”لکپاس ٹنل“ ئس۔ اسہ وخت اس ئس کہ لکپاس نا چڑھائی بھاز بھلا و چنا مسافر و لوڈ گاڈی تے کن اسہ بھلو ویل اس ئس۔

لکپاس ٹنل نا خڑک اٹی مخلوق ءِ مش تیا لگنگ دڑنگ آ خنان و اوفک دا سفر نا چَس آتے ہلنگ آن پد تینا سفر ءِ مون مُستی برجا تخارہ۔ ہرا وخت آن دا ٹنڈیل جوڑ مسنے۔ مسافر آتا خواریک ہم کم مسنو۔ و فاصلہ ہم کم مسنے۔ نما معلومداری کن داڑے دا پاو کہ بلوچستان نا سڑک آتیا دا اسٹ انگا و اولیکو ”ٹنڈیل“ ءِ، ہرا کہ ”لکپاس ٹنل“ نا پن اٹ پنی ءِ۔

بلوچستان والا تا بد بختی دا مسنے کہ داسہ نا دا شون ہلوک آ وخت اٹی ہم بھاز آ جاگہ غاتیا سفر نا و زند انا ایلو ویل آک داسکان ساڑی ءُ۔ کماش آتا نزوری پاس یا مخلوق نا تینا ویل آتیکن توار بڑز کپننگ دانا سوب ءِ۔ بھاز آ پوسکن آ مشنک بسنو، ولے دا اسٹ انگا ٹنڈیل نا جوڑ کننگ آ ہم چندی سال آک لگار۔ دا ٹنڈیل بھاز زیبائی اٹ جوڑ کننگانے۔ ہرا کم و وَِد 150، 200 میٹر مُرغن ءِ۔ لکپاس ٹنڈیل آن گدرینگ انگ تون فورس آتا اسہ چیک پوسٹ اس خننگک، و اوفک تورسا پن و مزل نا ارفنگ آن پد ہِننگ کن الرہ۔ ولے وخت اس خاص وڑ اٹ اگہ گاڈی اس توریر تو اونا مچ آ تلاشی ءِ ہلیرہ۔

لکپاس نا ہَد آن دا پہہ مبو کہ نم ضلع مستونگ اٹی اُرے۔ ایہن ہُرس تو کاغد آتیٹی یا ڈغاری دنگ و سیل تا بشخنگ نا بابت ضلع مستونگ ٹنڈیل آن مست بنا کیک، ولے لس مخلوق داسکان مستونگ ءِ ٹنڈیل آن ایپار تکک۔ دانگ مستونگ اٹی سڑک نا ہڑتوم آ پارہ غا سوف و شفتالو نا پُر آباغک ءُ۔ کوئٹہ غان 75 کلو میٹر مُری آ مسافر تے کن اسہ گچین و سفا ءُ ہوٹل اس ”مکہ ہوٹل“ جوڑ ءِ۔ داڑے خاص وڑانا نہاری تو رسینگپک ولے نہاری نا وخت آ اوفتا دیگ آک تیار مریرہ۔ ہرا بھاز مزہ دار، و نرخ اٹی ہم کم مریرہ۔ کنا ارادہ ہم ہر وخت آنبار ہندا ہوٹل آسلنگ و تینا مہمان تے ہنداڑے نہاری کرفنگ نا ئس۔

کوئٹہ غان 75 کلومیٹر نا سفرآن پد 12بجہ غا مکہ ہوٹل آ سر مسن۔ ہوٹل اٹی دری و بالشت آتیا جوکہ ترسا مچے آرام کرین اوکان پد ہوٹل والا ءِ نہاری نا پارین، ننا آرڈر اٹی چولے، خواہے، تندور نا اِرغ و چا اوار ئس۔ ہرا جَٹ و دم اسیٹی ننا مون آ کندوری آ تخوک ئسُر۔ ننا نہاری مس۔ دا ہوٹل اٹی بروک آک برسا ہر وخت آن زیات اِرغ کنُیرہ سوب دادے کہ دانا ہر نول بھاز مزئی مریک۔ نہاری پاس یا اِرغ، کننگ آن پد ڈیور آتے چا انا طلب مریک۔ و نن ہم تینا دا طلب ءِ پورو کرین۔ اوکان گڈ نن تینا سفر ءِ مُستی دننگ کن راہی مسن۔ ننا ایلو مزل خضدار ئس۔ ہراڑے سر مننگ تون ننے پیشیم نا نماز ءِ خوانوئی ئس، و سوارہ نا اِرغ کنوئی ئس۔ مسہ کلاک نا سفر آن پد نن خضدار شاراٹی سر مسن۔

ای ہراتم خضدار شار اٹی مریوہ اسہ عجب ءُ حالیت اس طبیعت اٹی مریک یا داپان کہ اسہ بدلی اس لگک۔ ای تینا انجینئرنگ نا تعلیم ءِ خضدار انجینئرنگ یونیورسٹی اٹی پورو کریٹ۔ تینا زند انا چار گچین ءُ سال داڑے گدریفیٹ۔ داشار انا تورَو اینو ہم کنے یات ءِ۔ و اللہ کنے وخت اس زند اٹی دا وارخواہی ایتے کہ ای دا شار اکن گڑاس کیو۔ خیر نن سَے بجہ غا خضدار شار اٹی ئسن۔ مچے بینگُنی ہم ئس۔ نن یونیورسٹی نا دور آن خضدار اٹی اسہ بریانی نا دکان اسے آن بریانی کنگنہ۔ سول ہسپتال خضدار نا مون اٹی دا دکان ءِ۔ دا دکان نا چلیفوک آ حاجی صاحب تینا دکان ءِ اسہ بھلو دکان اسیٹی بدلیفینے۔ او تینا بریانی نا مزہ ءِ برجا تخانے، ہندا سوب آن دانا گراک آک ہم بھاز ءُ۔ ای ہراتم تینا سنگت آتتون دانا بریانی تا سفت و ستاءِ کریٹ توکُل پاریر کہ کانبو ہنداڑے بریانی کنینہ۔ ای نمے ہم پاوہ کہ ہراتم خضدار آ کارے تو دا دکان نا بریانی ءِ ضرور کنبو۔ نماز کَننگ و بریانی نوش جان کننگ آن طبیعت بحال مس۔

اوکان پد اسہ کلاک اسے نا سفر اٹی نن ”وڈھ“ شار اٹی ئسن۔ ہرا خضدار آن 60 کلومیٹر نا مُری آٹے۔ بلوچستان اٹی داسہ منہ شار سلیسنو ہرا سرداری نظام نا شیف اٹی ءُ۔ وڈھ ہم ہمو شار تیان اسٹ ءِ۔ دا شار سردار عطاء اللہ مینگل (بزرگ آ سیاست دان) و سردار اختر جان مینگل (پنی آ سیاستدان و بی این پی نا سروک) نا اثر اٹی ءِ۔ وڈھ شار وھیر اسکان کم و وَد 30، 35کلومیٹر نا پٹی اسے۔ دا جاگہ ٹی فصل آک ءُ، ہرافتے دا جاگہ نا جئی آآبادی آباد کیک۔ بنگنن کہ دا مچ آ ڈغارک سردار صاحب یا اونا خاہوت نا میرات ءُ۔ و مخلوق دافتیا کاریم کیک۔ انت کہ مرے ولے راست انگا ہیت دادے کہ وڈھ آن وھیر اسکان نا علاقہ، سڑک نا ہڑتوم آ پارہ غا فصل آک ءُ، ہرافتا زیبائی بیان آن پیشن خننگک۔ وڈھ شار آن بیلہ شار انا سفر کم و وَد 140 کلومیٹر ءِ۔ دن تو کوئٹہ غان ہلیس بیلہ اسکان دا سڑک بھاز زیبدارءِ ولے ہرا قدرتی آ زیبائی وڈھ آن بیلہ نا نیام اٹی ءِ اونا ہچ ءُ مسیل اف۔ سڑک نا دارہ ایرہ چنکو بھلو رنگ رنگی ءُ مَش، دیر انا چشمہ، مش تیٹی جئی آ آبادیک، مش تیٹی بئے بوچ، ول ول آ و پوسکن آ سڑک زرہ زرہ مُری آ جوڑ کچا و پکا ہوٹل آک و گچین آ چاگڑد ”سبحان اللہ و بحمدہٖ و سبحان اللہ العظیم۔“

خضدار آن یک ونیم کلاک نا سفر آن پد نن ہم دا زیبا غا جاگہ غان گدرینگ انگ اٹی ئسن۔ سڑک نا چپیکو پارہ غا ہوٹل آ نظر تما تو نن داڑے چا کننگ و دیگر نا نماز کن سلیسن۔ دا ہوٹل آتا ارغ ہر وخت تازہ ملک، ولے دا المی اف کہ اوفک مزئی مریر۔ ہندا حال چا انا ہم ارے۔ لس وڑ اٹی پاڷی آ چا انا ملنگ مشکل ءِ، دانا ارا سوب ءُ۔ اسٹ دا کہ سفا ءُ پاڷ مفننگ و ارٹمیکو دا کہ داہوٹل آتیٹی پیک آ ڈبہ غاتا پاڷ کاریم اٹ اتنگک۔ ہرانا چاجوان مفک۔ دانا مون اٹی قہوہ ہرادے سلیمانی چا ہم پارہ او جوان ملک۔ہرادے کُننگ آن دم درینگ انگ کاہک۔ سَوز چا انا بارو اٹ داڑے ارا المی ءُ ہیت پاو۔ سَوز چا اُراٹی کُنبو۔ دا ہوٹل آتیٹی سَوز چا نا رواج اف۔ ارٹمیکو ہیت داکہ حکمت دادے کہ ہر وخت چابے بورہ کنبو داوڑ نم کن تازہ چا جوڑ مریک، آخا تو مُست آن جوڑ انگا مُتکن آ چاتے نمے ترور۔ ہوٹل والا بیرہ دافتے وار وار آ لار ایتک، و نما مون آ تخک، ہرانا سوب آن چا انا ہمو مزہ سلپک ہرادے کہ نم خوارے۔

(برجاءِ)

ہفتئی تلار

تاک: 33

10-04ستمبر 2021ء

پنہ: 04