ادب و نظریہ غاک
شونگال
تخلیق نا است خواہی انسان نا فطرت ءِ۔ ہندا است خواہی آن آرٹ ودی مریک۔ آرٹ و ایلو علم آتیٹی ہندا پرخ ءِ کہ دا مادی فائدہ اس دوئی کننگ کن مفک، دانا تعلقداری بیرہ تخیل تون ءِ۔ ادب آرٹ انا اسہ بشخ اسے۔ و اگہ دا ہیت اتون امنا کننگے کہ ادب انسانی فطرت تون گنڈوک ءِ۔ تو یخین اٹ دا انسان تون اولیکو دے آن گون مسنے۔ و ہراتم کہ انسان آرٹ اس تخلیق کرینے، ادبی شہ پارہ اس سجفینے، و پارینے تو او وخت آ یخین اٹ ادب تو مسنے، ولے ادبی نظریہ پنی ءُ ہچ ءُ گڑاس متنے۔ دن کہ زبان نا بابت پاننگک کہ زبان اول جوڑ مسنے، و ولدا اونا گرائمر نوشتہ کننگانے، ہندن ادب نا پڑ آ ہم پاننگ مریک، کہ اول ادب تخلیق مسنے، ولدا نظریہ غاک مونی بسنو۔ انسانی نا بنائی دے تیٹی اسہ بندغ اس تخلیق اس سجفیکہ، و پاریکہ، یا نشخ کریکہ۔ نوشتئی ادب نا رد اٹ ہُننگے تو دا شئیر اسے نا دروشم اٹی ہم مننگ کریکہ، و کِسہ اسے نا دروشم اٹی ہم۔ ولدا دا کِسہ و شئیر ہراتم پین بندغ اسے نا بادوی آ بسکہ، تو اوٹی کیہی بدلیک ہم بسرہ۔ دا کِسہ و شئیرک السی پاننگارہ و پاننگرہ۔ انتئے کہ اسہ وخت اس ہندن ءُ بسکہ کہ دا تخلیق آتا اصل تخلیق کار نا پن گوہنگاکہ۔ گڑا دا ادب کل مخلوق نا یا گڑا الس نا مسکہ۔ ادب نا دا بشخ انا بھلو کچ اس اینو نا گیری اسکان ہم سینہ بہ سینہ سرمسنے۔ دور اتون اوار اوار ادب نا، شئیر و کِسہ ہڑتوم آ پڑ تیا پوسکن ءُ دروشم مونی برسا کریر۔ و بھاز آ صنف آک بیرہ اسہ راج اس اسکان ئسر، ولے اینو نا گیری کہ گلوبل ولیج نا دور پاننگک، کل جاگہ غاتیا رواج ہلوک صنف آک کم وو َد ہر جاگہ درستی راستی اریر، دا پین ہیت اسے کہ المی اف کہ اوفتیٹی تخلیقی عمل ہم کل راج تیٹی سر تننگے۔ ولدا اسہ وخت اس بس کہ ادبی تحریک و ادبی نظریہ غاک ہم مونی بسر، خاص وڑ اٹ مون نا کرن ءِ ادبی نظریہ غاتا رد اٹ بھا زاہم تکنگک، کہ ہراتم ادب نا نظریہ غاتا رد اٹ جاچ ءِ ہلنگ بنا کرے۔ ہندا سوب ءِ کہ اوکان پد تخلیق مروک مواد اسے نا آب ءِ ہُننگک، و اوکان پد اودے اسہ نظریہ اسے تون گنڈنگک۔ ولے براہوئی ادب نا پڑآ دا سوج انا داسکان ورندی مونی بتنے کہ، ”ادب نظریہ غاتا رداٹ تخلیق مریک، یا تخلیق ءِ ادبی نظریہ غاتا رد اٹ جانچ کننگک؟“