حمید عزیز آبادی نا ”گشاد“ کنانظر اٹ
عبدالقیوم بلوچ
حمید عزیزآبادی ساڑی آ وخت اٹی براہوئی زبان نا گچین آ شاعرو نوشتکار آتیان اسٹ ءِ۔ اونا فکر، سوچ و گشاد ہندن ءِ دُن کہ اونا ”گشاد“ پنی آ کتاب ءِ۔ حمید عزیز آبادی اسہ پُر فکر ءُ قلم کار اسے۔ حمید عزیز آبادی نا کتاب ”گشاد“ اونا ایلو کتاب آتیان اسہ جتا ءُ رنگ اسے ٹی ءِ۔ ہراٹی نظم آک بھاز ءُ۔ حمید عزیز آبادی نا دا کتاب آن مست مُسہ شعری مجموعہ ”شپاد“، ”ڈغار“ و ”اینوننے دے دیگر ءِ“ نا پن اٹ شینگ مسنو۔
حمید عزیز آبادی براہوئی زبان نا ہمو شاعر آتیٹی حساب مریک ہرانا شاعری نئے بیرہ پراثر ءِ بلکہ اونا شاعری ٹی وطن نا مہر اتون اوار دھرتی نا باتی تا بزگی و بیوسی آدینک آنبار ساڑی ارے۔
”گشاد“ پنی آ کتاب اٹی حمید عزیز آبادی نا پنی آ نظم ”اے دیر ءُ“ اونا شاعری ءِ اسہ جتا ءُ رنگ اس بشخنگ تون اوار اوار تینا تہٹی بے کچ کِسہ غاتے جاگہ تسنے۔ کتاب اٹی او نظم ”اے دیر ءُ۔۔۔۔۔؟“ نا بارو اٹ نوشتہ کیک کہ: ”دا نظم انا خیال کنے ہمو وخت آ بس ہرا تم ای اسہ سنگت اسے نا فوٹو اس مش اٹی خناٹ، شام انا وخت انا سوب آن خاخر اس ہم لگوک ئس۔ ای سنگت آن سوج کریٹ کہ ”دادیرءُ کہ مش تے ٹی خاخر کرینو؟“ کنا ہندا سوج اسہ نظم اسے نا دروشم ءِ دوئی کرے، ہراکہ خونوک آتا مون آ کتابی دروشم اٹ تالانءِ۔“
دا نظم اٹی حمید عزیز آبادی بلوچ تاریخ نا اہم انگا کِسہ، بلوچ تاریخی کڑدار، بلوچ مزاحمت، بلوچ ورنا تا بہادری و اوفتا مزاحمت و ہندن مُست گُڈ انا کیہی کِسہ و بندغ آتا کڑد ءِ خونوک آتیان سوج کرسا ہندا سوج آتیٹی اوفتا ورندی ءِ تسنے۔ دنکہ او دا نظم اٹی پاہک:
اے دیرءُ تینے کن کن قُربان کیرہ
اے دیرءُ کہ دشمن تے حیران کیرہ
…………
اے دیر ءُ تینا کتنو شیف دستار
اے دیرءُ دتر تے ٹی تاریخ ءِ لکھار
اے دیرءُ کہ مہراب اتون ندر مسُر
اے دیرءُ نئے غیرت آتا بگھی ءِ چکار
…………
اے دیرءُ کہ اُست آتے شادان کیرہ
اے دیرءُ کہ دشمن تے حیران کیرہ
دا یخین اٹ پاروئی تمک کہ دا ہمو غیرتی آ بہادر آتا ذکر ءِ ہرافک تینا دھرتی و تینا قوم اکن ندر مسر۔ اوفک تینا بہادری و قربانی تے تاریخ کن خیسنی اس جوڑ کریر۔ او بہادر آک تینا بروک آ نسل ءِ ہندا سبخ تسنو۔
بلوچ راجی و قومی جہد اٹی ہر بلوچ نا تینا وس انا کچ بشخ اس ارے۔ اوفتا ہندا قربانی و جہد ءِ مون آ تخسا حمید عزیز آبادی پاہک:
اے دیر ءُ نئے مینگل نئے بگٹی مری ءُ
اے دیر ءُ نئے رند ءُ نئے کہ چھلگری ءُ
اے دیر ءُ نئے لانگو نئے لہڑی سمالان
اے دیر ءُ نئے بنگل نئے و مامہ شہی ءُ
اے دیر ءُ نئے کھوسا جمالی نئے بزدار
اے دیر ءُ کہ دُو آن تا دشمنک ہوغار
بڑزکو شاعری ٹی حمید عزیز آبادی دا مثال تننگ نا کوشست اٹی ءِ کہ دنیا ٹی ہمو قومک مونی شون ہلیرہ ہراکہ اسٹ ءُ سوچ اسے تون تینا مزل نا نیمہ غا گام کیرہ۔ حمید عزیزآبادی دا پاننگ ہم خواہک بلوچ ہم ہچ ءُ وخت اس نزور سلتنے۔
حمید عزیز آبادی تینا شاعری ٹی بلوچستان اٹی داخہ بزگی و بدحالی و انسانی حق آتا پامالی آن پد ہم ہچ ءُ وڑ اسے ٹی نا اومیت اف۔ او نوشتہ کیک کہ:
اینو کہ اگہ زند اٹی دا جور جفا ءِ
دا شام تہار آن پد اے سہب کنا ءِ
تینا دا شاعری نا بند اٹی حمید عزیزآبادی اسہ سہب اسے نا ڈس ءِ تننگ ءِ۔ اودا پاننگ ءِ کہ ہرا ظلم و ستم آک اینو کہ ننا دھرتی آ اریر، دافک دے انا دے اس ایسر مریرہ۔
حمید عزیزآبادی نا ہر شاعری تینا مٹ تینٹ ءِ۔ اونا شاعری نا کل آن بھلا کمال دادے کہ اونا شاعری تینا وطن آن بنا کیک، و تینا وطن آ ایسر مریک۔ دا ڈغار نا ہر بندغ، ہر مش و کوچہ، ہر چنکا و بھلا، ہر خواری کش و مش تا خیسن خنی اونا شاعری نا سرحال ءِ۔ اسہ نوشتکار اسے نا منہ لوز حمید عزیز آبادی نا شاعری نا زی آ جاچ ہلنگ نا حق ءِ ادا کپسہ، بلکہ گرج دادے کہ دن انگا شاعرآتا زی آ تحقیقی پڑ آ کاریم مرے، تانکہ دافتا شاعری، فلسفہ، نظریہ و تحقیقی کمال ءِ دنیا جوان وڑ اٹ سرپند مرے۔