قطب نا مسافر 3
منیر حنفی
Get real time updates directly on you device, subscribe now.
”کسّہ سنہری بازار نا“ دا اسہ تمثیلی ءُ افسانہ اسے، دا افسانہ غان پاش مریک کہ افسانہ نگار نا مسخت اصلاح کار اسے نا ءِ۔ دا افسانہ ٹی اسہ تمثیلی ءُ بازار اسے نا منظر کشی ءِ بیان کننگانے۔ ہراٹی لالچ، عزت، ایمان علم و پیر اسے نا دربار ءِ نشان تننگانے، ہندن اسہ چوکیدار اسے نا مزاج نا منظر کشی ءِ ہم کننگانے دا افسانہ ننا راج اٹی ساڑی لالچ، عزت، ایمان علم انا بے قدری ءِ پاش کیک۔
”سفر“ پنی آ افسانہ اسہ علاقائی ءُ افسانہ اسے، ہراٹی زندگانی، موت، اعمال و تقدیر نا منظر کشی ءِ کننگانے، پیرانگا بندغ نا پڈ اعمال آتا درشانی ءِ کیک۔ اسٹال آ رسینگوک آ چا و اِرغ اعمال آتا بدلہ ءِ و ریل انا بننگ زندگانی نا سفر نادرشانی ءِ کیک، ولے مزہ نا ہیت دادے کہ افسانہ ٹی ریل مرگ انا علامت ءِ۔ صیغہ واحد متکلم و بیانیہ ٹیکنیک اٹی نوشتہ مروک آ دا افسانہ افسانہ نگار نا اصلاح پسندی ءِ پاش کیک۔
”گڑوند“ اسہ بیانیہ ءُ افسانہ اسے، دا افسانہ ٹی نرینہ اس اللہ تعالیٰ تون دعا تیٹ سوج کیک و ہندن خدا اونا ورندی ءِ ایتک۔ گڑوند افسانہ ءِ خواننگ آن سما تمک کہ افسانہ نگار دادے جذباتی ءُ کیفیت اسے ٹی اختہ مننگ آن پد نوشتہ کرینے، و داڑا آپ بیتی نا گمان مریک۔ دانا بنا ٹی دا پاننگانے کہ اللہ تعالیٰ ہرگڑا نا ہاڑ ءِ جوڑ کرینے، ہندن نرینہ نا ہاڑ نیاڑی ءِ۔ افسانہ نگار نیاڑی نا پارہ غان بھاز آ لوز آتا گواچی خننگک، او زالبول نا وجود ءِ انسان آن پیشن کشک و انسان نا سانچہ ٹی بیرہ نرینہ ءِ تخک۔
”گڑوند“ افسانہ ٹی افسانہ نگار زالبول تون مہر و مریبت و عشق انا اسہ کیفیت اسے ٹی ڈب ہلوک خننگک، ولے دا کچ آن زیات ءِ، ہرا کہ بے اعتدالی ٹی بریک، ہرا وخت بے اعتدالی مس تو زند اٹی بھاز آ ویل آک کاٹم ہرفرہ، جوزہ غاتا ودکی انسان ءِ بے چیٹی وبے اعتدالی نا گواچی کیک۔ ”گڑوند“ افسانہ نا پن Faminist تنقید نا حساب اٹ ہچ ءُ وڑاسیٹ قبول مننگ کپک، انتئے کہ دا پن آن پاش ءِ کہ زالبول اسہ ویل اسے، اسہ مصیبت اسے، اسہ ڈکھ اسے، نرینہ کن اسہ جنجال اسے۔
”گڑوند“ افسانہ ٹی نیاڑی ءِ انسان آن کم حیثیت تننگانے، اونا حیثیت و قد کاٹ ءِ شیف خلنگانے، ہرا کہ قدیم سوچ و فکر آتا درشانی ءِ کیک۔ زالبول نا حیثیت و اہمیت ہچ وڑ اسیٹ کم اف، ولے افسانہ ٹی زالبول نا تخلیق نا بارو اٹ ہرا خیال آتا درشانی کننگانے دافک Faminist نقطہ نگاہ ٹی ہچ ءُ وڑاسیٹ قبول مننگ کپسہ۔ داڑا دا حساب اٹ ہور ہرفنگک دُنکہ:
”خدا ءِ انسان نا دا عاجزی جوان لگا، او نوک آن مچے چوٹی ہلک، دُوشہ غان زار، عشق پیچ آن ول ول و چیڑگن، و پھل آن فن انا نازرکی، پن آن لطافت، آہو آن خن، دے آن چوکی لوڑآن خڑینک، تہو آن بے وفائی، مرو آن لغوری، حور آن لاتمائی، گوگو آن لخ چوٹی، لعل آن سختی، شاد آن ہنینی، خلیغا آن ظلم، خاخر آن باسنی، برف آن خلکنی، خاخو آن جک جک۔۔۔۔ دا کُل ءِ گِڑا تے اسیجا بسفے، ولدا اسہ مورت اس نیاڑی نا وڑ اٹ جوڑا، و انسان ءِ تِس۔“
”داسہ ای نے خواست کیوہ اودے ولدا کنے آن در، انتئے کہ او کنا جند انا وجود کن خلیس اسے۔ ہنداخہ ہڑب خلیک کنا ملی ہم ہڑسینگک، ہر وخت نا شکری اونا دوی آٹے۔“
”گڑوند“ افسانہ ٹی ہرا وڑ کہ زالبول نا بارو اٹ خیال آتا درشانی ءِ کننگانے، عامر ہرا وڑ اٹ کہ نیاڑی ءِ بشخ کرسا اسہ جتاءُ ونڈ اس نشان تِسنے ہرا کہ نیاڑی ءِ نرینہ غان کم تکنگ نا سوچ و فکر انا حوصلہ افزائی ءِ کیک، اسہ منفی ءُ فکر اسے۔ Faminist فکر اٹ ہننگے تو دا فکر انا نقاد آک دا پارہ کہ اگہ نرینہ نا مقابلہ ٹی نیاڑی نزور ءِ تو نرینہ ہم نیاڑی آن بیدس ہچ ءُ حیثیت اسے نا خواجہ اف، نرینہ ہم اوڑان بیدس چوہ پورو مننگ کیک۔۔۔؟ افسانہ نگار اسہ خاص ءُ کیفیت اسے ٹی ہرا طرزِ فکر انا درشانی ءِ کرینے دا اونا اُست انا لار ءِ، جوش ءِ، اونا جند انا ذات اسکان قبول مننگ کیک، اونا دا سوچ و فکر اتون ہرا کہ زالبول نا بارو اٹی ءِ، ہچ ءُ وڑ اسیٹ سنگتی مننگ کپک، اقبال نا دا شئیر آ دا شرہ ءِ ایسر کینہ۔
”وجود زن سے ہے تصور کائنات میں رنگ
اسی کے ساز سے ہے زندگی کا سوز دروں“
”کچاری“ افسانہ رپورتاژ ٹیکنیک اٹی نوشتہ ءِ، ہراٹی کچاری اسے نا بیان ءِ درشان کننگانے، ہراٹی اسہ تو دا سبخ ءِ تننگانے کہ خوامخواہ کس اتون جھیڑہ کننگ، بحث و تکرار، چنکا گڑاتیا ویل اس بش کننگ دا زند انا مسخت اف، دا وڑ انا کسر آ پند کروک آک مزّل آ سر مننگ کپسہ، ولے جوانی داٹی ءِ کہ نن دا وڑ انا جھیڑہ غاتیان تینے اسہ کنڈ کین و تینا مسخت کن پند خلین تو مزّل اسے آسر مرینہ داڑکن اصول و کانود دا مرے کہ ہیت کروک آتا بے مسخت انگا ہیت آتے خف توننگپ کُچک آتا غوکنگ آن کاروان نا پند بایدے سلپ۔ کاروان نا باتیک ہر کُچک کن سلر ڈوک و لوڑی کیر تو یقین اٹ مون مستی پند کننگ کپسہ۔ کست و ساڑ، ریس، خن ہُشنگ، گڑاس پین ہندن ءُ رویہ ءُ، ہرا کہ ننا راج انا بشخ جوڑ مننگ ءُ یا مسنو، ہرافتا سوب آن ننا راج اٹی ساڑی مہر و مریبت، جہد و سخا، مدت و کمک کون آ رویہ غاک ایسر مننگ ءُ، ہراڑان سنگت، سنگت آن ہمسائے، ہمسائے آن مُر مننگ ءِ۔ دوست ہمسائے و رشتہ دار نا دروشم اٹ آستونک نا دوشہ ولفنگ اُن۔ کس ءِ کس آ اعتماد و اعتبار اف۔ خاخر ءِ پیشخاروک و لمبہ تروک آک بھاز ءُ، و دِیر شاغوک آک برکت کرسا ہننگ ءُ۔ چنکا لیک ءِ ودفنگ نا گچین آ دورشم دُن مرے کہ اسہ جتا ء لیک اسے آ بے چکاری اٹ تینا مسخت نا پارہ غا چکار کننگے، کچاری نا تولوک آتا ہیت آتا مسخت راج انا گندہی تے پاش کننگ ءِ۔ و اوفتا اصلاح ءِ کننگ ءِ۔ نا کچاری نا ندارہ جوان ءُ ندارہ اسے۔ دانا پلاٹ اسہ سادہ ءُ پلاٹ اسے، نن نادہ بجہ غان بنا کروک آ دا کچاری نن نیمہ غان زیات ہم برجا سلک۔ افسانہ نا گڈسر اٹی دتر آن چُر اونا راج اکن اسہ ڈکھ اسے کہ ننے ٹی عدم برداشت و حوصلہ نا کمتی مرسا ءِ و سیال انا ہم کوپہ مرسا تینا کوپہ ءِ نسخان تننگ دا پاش کیک،کہ تینا زغم تیناڑا کِپ مفک۔
ہفتئی تلار
22-28 August 2020
تاک: 33
پنہ : 2