اومیت و نااومیتی نا نیام اٹ

بلوچستان اٹی اسہ ویل اس داہم ارے کہ ہرا ہیت آتے کس کننگ کیک، اوفتے لکھنگ کپک، و ہراہیت آتے لکھک، اوفتے ہندن تاب و ریس تننگک کہ لس بندغ پہہ مفک تا، دانا اسہ نسخان اس تو دادے کہ خوانوک نا است خواہی ختم مرسا کاہک۔ ایلو داکہ ہمو کلہو جوان وڑ اٹ سر ہم مفک۔ ہندا وڑ اٹ سیلف سنسر شپ انسانی نفسیات نا بشخ اس جوڑ مرسا راجی ءُ ویل اس جوڑ مریک۔ ہندن ءُ چاگڑد اس جوڑ کننگانے کہ ادیب و شاعر آک ہم تینا خیال آتے سنسر شپ نا بھٹی ٹی ہشسا بے چس و بے پت جوڑ کیرہ۔ تدینکوک آ حکومت آتیٹی بالعموم و دا حکومت اٹی بالخصوص صحافی و حوالکار آتتون اوار شاعرو ادیب آتیا ڈغار تین کننگانے۔ ہندا سوب ءِ کہ تدینگوک آ پانزدہ بیست دے انا سے است لکھنگ خواہک ولے قلم آ لڑزہ اس تالان ءِ۔ است انا دریک دریک ءِ کم مننگ اف، پیشانی آ خید آک توروک ءُ، کاغد ناپنہ خن توروک کنا مون اٹی ہُننگ ءِ۔ است و مزغ تین پہ تین جنگ اٹی ءُ۔ اگہ لکھو تو پد تے امر مرو، لکھپر ڈوہدار مروٹ، دا کیفیت تدوک آ ہفتہ اسے نا ءِ کنا زی آ بیٹ ءِ۔ ہیت دادے کنا مون آ حمیدعزیز آبادی و اونا پوسکن آ شینک مروک آ کتاب ”ڈغار“ ساڑی ءُ۔ است پاہک حمیدؔ نا جوزہ و ہمت آ قلم ءِ ہرفو مزغ یکدم ورندی ایتک کہ آخا۔ اسہ آمخی اس، اسہ قلم نا چشخ اس زند ءِ گہو تخک۔ ہز انا کچ داخس کہ لوز آک تینٹ سنسر مرسا کننگ ءُ۔ است توکل انا سگنل ایتک تو مزغ یکدم تورک تے۔

دا چک و تاڑ انا ایسری آن پد اینو توسنٹ۔ حمید عزیز آبادی نا کتاب ڈغار آ تینا خیال انا درشانی کن۔ 113 پنہ غا تالان حمید عزیز آبادی نا شاعری نا مسٹمیکو کتاب راہشون ادبی دیوان (رجسٹرڈ) بلوچستان نا نیمہ غان شینک کننگانے۔ ”ڈغار“ نا سرپنہ ءِ خواجہ رحیم زام جوڑ کرینے، و داکتاب یونائیٹڈ پریس کوئٹہ غان شینک کرفنگانے۔ ”ڈغار“ اٹی راہشون نا سرپرست اعلیٰ پروفیسر ڈاکٹر لیاقت سنی و براہوئی زبان نا پنی آ شاعر زانتکار و پولکار غمخوار حیات تینا خیال آتا درشانی ءِ کرینو۔ دے اس کہ پد انا پنہ غاتے راہشون ادبی دیوان نا بنجائی جنرل سیکرٹری حسن ناصر لکھانے۔ گڑاس پروف نا غلطی و نظم آتیٹی فنی ءُ شیفی بڑزی آن بیدس داکتاب شاعری نا اسہ گچین ءُ ٹیکی اسے۔ کتاب اونا نظم و غزل آتا شیفی بڑزی آ علم عروض ناچاہوک اس جوان وڑ اٹ شرہ کننگ کرو، ای بیرہ داچاوہ کہ دا شاعری و لمہ وطن تون مہر انا درشانی و اودے خمب ہلنگ نا درگہ اسے۔

براہوئی مزاحمتی شاعری ٹی حمید عزیز آبادی نا اسہ تینا بالاد اسے۔ حمیدؔ تو کس ءِ ہمسر کننگ شاید جوان ہم اف کہ اونا جند انا تینا اسہ جتا ءُ ہند اسے۔ حمیدؔ نا سرحال ہمے سر اسے آن لمہ وطن، اونا خواجہ غاک، دانا جبل و مشک، دانا بحر و ریک آک مسنو۔ ”ڈغار“ اٹی ہم حمیدؔ جیجل آ لمہ و اونا مل/ آتے کن نظم و غزل پارسا تینا دڑد ءِ زبان تسنے۔ حمیدؔ نا ماہ لنج دا ڈغار ءِ۔ حمید نا عشق اونا زبان ءِ۔ حمید نا اومیت وطن نا باتی و وارث آک ءُ۔ عزیز آبادی کن وطن آن بھلو پین کس گلبدن اف۔ ہندا سوب ءِ کہ اونا ہر نظم ہر غزل ہر مصرعہ تینا گلبدن تینا دھرتی نا مہرآن پر خننگک۔ آبادی نا مہر پین ہم پینگن مریک دے اس او لمہ نا مل/ آتے بیگوا کننگ آ خنک۔ جاگہ جاگہ ہندن گمان مریک کہ بلوچستان نا دڑد آتا باریم حمید ءِ تہہ آن بور بور کرینے۔ حمیدؔ تینا نعت و حمد اٹی ہم وطن کن امن و ایمنی نا خواستگار ءِ:

کہ لگوک ءِ ہرجاگہ خاخر زراب

امن کن ہروک ءِ کنا دا ڈغار

حمید تہار آتیٹی اومیت پٹوک ءُ شاعر اسے۔ سختی و سوریک اونا بالاد ءِ پین چست و سبر کیرہ۔ ہر مشکل اٹی اسہ اومیت نا پرشک اس ودی کننگ ”ڈغار“ نا سرحال ءِ۔ بلوچ وبلوچستان نا تاریخ و دانا باتی تیا زوراوریک ”ڈغار“ نا ہرپنہ غا تالان ءُ۔ ٹھپی آ دھرتی نا دڑد، گم و گاری، بے وسی، نت شپادی، ملاسی بینگنی ”ڈغار“ نا ہر مصرعہ نا سرحال ءِ۔ حمیدؔ تینا شاعری ٹی ہمو گپ آتے مون آ ایسنے ہرادے ہر قومی آ شاعر تینا بزگ آ قوم انا بیوسی آ اتیک۔

عمل نا میدان اٹی دا فکر بھاز کم شاعر آتے دوئی مسنے۔ اونا شاعری ءِ نعرہ بازی پاننگ اونا فکر اتون بے انصافی مرو۔ ساڑی آ وخت انا خواست ہم ہندادے کہ تینا مقدمہ ءِ جہان نا مون آ اتنگے۔ ”ڈغار“ دا لس مخلوق نا ویل آتیا جوان وڑ اٹ درشانی ءِ کیک۔ بیگوا غا چناتا دڑد مدام عزیزآبادی نا شاعری ٹی ساڑی مسنے۔ حمیدؔ کل ویل آتیا سفا و سدھا ہیت کرینے او تینا و بلوچستان نا بدحالی تیا مون مقابل ہیت کیک۔ ہر چنا ہر لمہ ہر پیر مڑد و ہر ایڑھ انا ڈکھ حمید نا ڈغار اٹی ساڑی ارے۔ 

دا کتاب و حمید اسہ وڑ ءُ۔ حمید ہندن کہ مون مقابل ءِ ہمون تینا لوزآتیٹی و نظم و غزل آتیٹی ہم ارے۔ حوصلہ ہمت جیرت و اومیت ڈغار نا لوز لوز اٹی مدام تالان خننگرہ۔ لس بندغ نا ویل آک، حاکم آتا زوراکیک، سڑدار نا درو آن طاقت نا ایوان آتسکان ہکل داکتاب نا بشخ آک ءُ۔ وطن نا یار حمید نا یار ءِ۔ ڈیہہ انا پوسکن آ ورنا غا لکھاری تے کن حمید عزیزآبادی اسہ چیدہ اسے۔ ساڑی آ بے اومیتی تا نیام اٹ حمید اومیت نا زرزروک ءُ پرشک اسے نا مسیل ءِ۔ او تینا بروک آ نسل اکن روشنائی تا چراغ اس دوٹی کرسا ہندا اومیت آ خن بڑزا آسمان تیٹی تینا قوم اکن شرفمندی اسے نا خواستگار ءِ۔ اومیت ءِ کہ حمید عزیز آبادی تینا قلم اٹ تینا قوم انا بدحالی لوچی بے وسی تے مون مستی ہم ہندا وڑ اٹ اتسا کرو ءِ۔

ہفتئی تلار
تاک: 45
21-27 November, 2020
پنہ: 03