اسلامی صحافت                      41

:ہودہمیکو بشخ

تعلقاتِ عامہ

(i)

تعلقاتِ عامہ بندغ نا زند انا بھلو بشخ اس ارے۔ و اوڑا ’ہمہ گیر‘ زہم شاغرہ۔ ہندا سوب ءِ کہ انسان تا نیام اٹی تعلقداری نا گرج و اہمیت تاریخِ انسان نا ہر دور اٹ محسوس کننگانے۔ ہمو وخت ہم ہراتم است آن تہذیبی و مادّی شونداری نا مزل آتے پک کتویسس۔ و اینو ہم انسان شونداری نا عروج آ سر مسنے۔ و زند انا کاریم تیٹی بھاز آ اختئی تا سوب آن اودے تینا بھاز خڑک انگا تینائی و ہمسائے تسکان ملنگ نا وخت رسینگپک۔ راست انگا ہیت دادے کہ انسان ہچ وخت دا ہیت ءِ سگنگ کپک کہ او تینا راج و چاگڑد آن اسُل کشکنگے۔ یا کل آن جتا مرے۔ یا ایلوفتا مخ تفی و مخالفت آن بے چرت مرسا زند گدریفے۔ تینا تتون اسٹ مرسا گچین تعلقداری نا مننگ ہر بندغ نا بنداوی گرج ارے۔ ہراڑان بیدس زند انا ایلو ہر بشخ اٹی سرسہبی کن اسُل ہچ ءُ گمان اس مننگ کپک۔

یورپ اٹی ہراتم صنعتی انقلاب بس تو اونا تعلقداری نا گرج و اہمیت زیات مس۔ ہچ وخت اس دُو انا کسب انا جاگہ غا مل آتیٹی جوڑ مننگ نا بنا ءِ کے، مزور تا جاگہ ءِ مشینک ہلیر، و آسراتی تیٹی بے کچ ودکی برے، ولے ولدا ہم بندغ وخت انا ساہت آتے کن سکے، سنگت آتا مجلس آک بومبار مرسا کار، تین پہ تینی تول/ بش آک کم مرسا کار، تین پہ تینی نا شرف لتاڑ مرے۔ خڑکی و ہم گرنچی نا حویلی ٹی بیگانئی نا سیخاک تالان مرسا کار، فائدہ غاتا بدلی تپہ ئی چک و تاڑ ودی کے، شکبری و غلط گمانیک تین پہ تین نا پتداری ءِ پلر، تو گڑا دا گڑا ءِ بھاز ترندی اٹ محسوس کننگا کہ انسانی راج اٹ تعلقداری تا کاختی ودی مسنے۔

بیستمیکو کرن انا بنا ٹی امریکہ نا واپاری و صنعتی ادارہ غاک تعلقداری نا اصلاح نا گرج ءِ کل آن مست ہمو وخت محسوس کریر، ہراتم مزورکار تیا ظالمی و و اوفتا استحصال ءِ کننگا۔ الس اٹی اوفتیان بدبیسئی ار انا زمبہیر اس بس۔ مزورکارک تینا حق آتا رکھ اکن تنظیم جوڑ کرسا ہنار۔ اوفتیٹی بے تہملی ودسا ہنا۔ و کارخانہ دار تے کن اوفتا خواست آتیان تینے خلاس کننگ سخت مس۔ دا وخت آ مزورکار تتون اوار گچین تعلقداری نا گرج محسوس کننگا و کرار کرار آ ’تعلقات عامہ‘ نا باقاعدہ اسہ کسب اس بڑکاو کرے۔ ہرانا چندی بندغ آک چندی وڑ اٹ درستی راستی ءِ کرینو۔ اوفتیٹی اسہ آسان و گونڈ ءُ ’تعریف‘ اس دن ءِ:

”تعلقات عامہ ادارہ و الس (یعنی ہمو بندغ آتتون ادارہ نا ہندن ءُ وڑ انا واپاری خڑکی اس تماکہ) اوفتا نیام اٹ ہم گرنچی ودی کننگ و اودے برجا تخنگ کن سجفوک و پدریسہ کوشست آتا پن ءِ۔“

دا کسب انا چاہندار آتا دا کاریم مریک کہ او ہرا ادارہ یا شخصیت آتتون اوار گنڈوک مریرہ، اونا نیک نامی کن کوشست کیرہ۔ الس نا چکار ءِ ہمو نا کنڈ آ کیر۔ اوڑکن خیرخواہی و ہمدردی و وڑنگ نا جوزہ غاتے بش کننگ و اوفتے برجا تخنگ نا فکر و پام کرسا کار۔ تینا ادارہ نا بابت حوال و ادارہ نا جند انا فکر و پام و خیال آتے الس اسکان سر کیر۔ و اگہ المی مرے تو دا حوال و خیال آتا جوان ءُ تشریح اس ہم کیر۔ تاکہ ہچ ءُ غلط گمانی اس سلپ۔ ہندا وڑ تعلقات عامہ نا چاہندار آتا کاریم دا ہم ارے کہ الس نا است خواہی و خیال آتیا چکار کیر۔ اوفتا ویل و غاو تا تجزیہ ءِ کرفسا ادارہ ءِ جوان حالیت آتیان معلومدار کیر۔ تاکہ ادارہ نا فائدہ غاتے زہمی کروک آ السی است خواہی، معلومداری و حالیت آتا پد اٹ ناگمان آ بدلی تیان ادارہ نا انتظامیہ ءِ معلومدار تخنگ مرے۔ تاکہ انتظامیہ اوفتا گمانی خراب ایسر آن بچنگ کن گچینی اٹ سجفنگ کے۔

تعلقات عامہ نا چاہندار ءِ اسہ کنڈ آ ہمو گڑا جوڑ کروک آ ادارہ و اونا گڑا تا ہلوک آتا نیام اٹ تعلقداری ءِ گچین کننگ نا کوشست مریک، تو ایلو کنڈ آ اودے دا ہم ہروئی تمک کہ ہمو ادارہ نا جند انا تہٹی کاریم کروک آ کارندہ غاک (ہرادے تعلقات عامہ نا اصطلاح ٹی تہہ انا الس پاننگک) و ادارہ نا انتظامیہ نا نیام اٹ تعلقداری تیٹی نزوری یا بے وڑی تو ودی مفننگ اٹی ءِ۔ و ہراتم ہیت حکومت و ملک انا الس نا تعلقداری تا مرے تو تعلقات عامہ نا چاہندار آک لس سلاہ نا ٹہیفنگ نا اہم و نازرک انگا کاریم تے سر ایترہ۔

داڑے ہم کوشست ہندا مریک کہ حکومت و الس نا تعلقداریک جوان و گچین مریر۔ تعلقات عامہ نا چاہندار آک تعلقداری تا گچینی کن ہرا وڑ ءِ دوئی کیرہ او دا وڑ مننگ کیک:

-1 پٹ و پول یا راستکی آن معلومداری

-2 ڈٹ ڈَول سجفنگ

-3 ابلاغ نا گچین آ وڑ

-4 رد عمل نا درک

-5 انتظامیہ تون رابطہ و تعلقات عامہ نا بابت سلاہ کننگ۔

اولی مرحلہ ٹی دا معلوم کننگ نا کوشست کننگک کہ الس ننے آن انت اومیت تخک۔ اوکان پد اونا رد اٹ تینا ہیت ءِ اوفتسکان سر کننگ نا ڈٹ ڈَول سجفنگک۔ و دا ہروئی تمک کہ ہمو ہرا فائدہ ئی و گچین آ ابلاغ نا وڑ ءِ ہرادے اگہ دوئی کننگے تو آسانی اٹ درکار مسخت آتے دوئی کننگ مریک۔ ڈٹ ڈَول ٹہیفنگ آن پد جم وڑ اٹ اونا شیف بڑزی تے جوڑ کننگک کہ الس اسکان ہرا کلہو ءِ سر کروئی ءِ، اونا گچین ابلاغ اٹ انت ویل اس مننگ کیک، و ہراتم دا گڑا غان است جم مرے تو اخیر اٹ دا کاریم سلک کہ تعلقداری تا گنڈنگ کن ہرا کوشست آتے کننگانے او ہراخس اسکان بھرم تننگ کرینو۔ و اوڑا الس نا رد عمل انت ءِ؟ رد عمل جوان مرے یا خراب، ہڑتوم آ وڑ تیٹی اوڑان انتظامیہ ءِ معلومدار کننگک، و اودے تعلقات عامہ نا بابت سلاہ سوج تننگک۔

اصل اٹ تعلقات عامہ نا بشخ انا گرج دا وڑ مریک کہ اسہ ادارہ اسے نا سروک یا اسہ کارخانہ اسے نا مالک نا بھاز انگا اختئیک اودے ہمو ہیت انا وارخواہی تفسہ کہ او تینٹ تینا الس آن یا ہمو بندغ آتیان اودے ہرافتتون اونا خڑکی اس ارے، تینٹ تعلقداری اس گنڈنگ کے۔ دا کمتی ءِ پورو کننگ کن او تعلقات عامہ نا بشخ اس جوڑ کیک۔ دا بشخ اسہ کنڈ آن الس اٹی اوڑکن خیرخواہی نا جوزہ غاتے وگائفنگ نا کوشست کیک، و ایلو کنڈ آن اودے الس نا جوزہ، تاثرات و رد عمل آن معلومدار کرسا کیک۔ و دا وڑ اٹ تین پہ تینی تعلقداری ءِ گچین تخنگ نا کوشست کیک۔ تعلقات عامہ نا چاہندار آک تینا مسخت آتا دوئی کننگ کن دا وڑ تیان کاریم ہلیرہ:

-1 جند انا رابطہ غاک

-2 اخبار

-3 ریڈوا

-4 ٹی وی

-5 سینما یا فلم

-6 کیسٹ

-7 خط و کتابت

-8 ٹرانسپورٹ

-9 نمائش و میلہ

-10 گڑا تا پیکنگ و کیلنڈر

-11 نوٹس بورڈ و سائن بورڈ

ہفتئی تلار، تاک 16

24-18، April  2020ء