زبان نا دروشم بایدے بدل مف(شونگال)
پروفیسر سعید لہڑی دنیا نا ایلو چاہندار آتا حوالہ ءِ ترسا پاہک کہ زبان تیٹی بدلی برسا کاہک، زبان تیٹی بدلی بننگ اسہ قدرتی و المی ءُ گڑا سے۔ ہرانا ترندی تو کم مننگ کیک، ولے زبان نا بدلی نا عمل وخت اس ہم سلپک و نئے کس دادے توننگ کیک، دا کس ءِ وڑے یا وڑپ ولے دا اسہ راستکی اسے کہ زبان تیٹی بدلی برسا کاہک۔ زبان تیٹی بدلی بننگ آن زبانک جوان یا خراب مفسہ۔ دا بدلی زبان تے ہچ ءُ نسخان اس تفک۔ بلکن دا بدلی زبان تیکن بھاز المی ءِ۔ ایلو کنڈ آ چاہندار آک دا ہم پارہ کہ اسہ وار آ مروک بدلی تے ہم زبانک سگنگ کپسہ۔ یعنی زبانک تینا ہمسائے زبان تیان، و داسہ نا گلوبل ولیج نا دور اٹی تو ہرا پوسکن آ گڑاک مونی بریرہ، اوفک ہمون آن ہمون یا گڑا بیرہ لہجہ نا بدلی ٹی تینا حقی آ پن اتون مونی بریرہ۔ و ہرا گڑا تینا پن اتون اوار مونی برے، اوڑکن پین پن سجفنگ نا گرج مفک۔ ولے زبان تا بابت ہڑتوم آ انتہا تیا سلوک آک تینا زبان تتون بیدادی کیرہ، دافتیان اسہ انتہا غا ہننگ آن زبان پوسکن ءُ زبان اسے نا دروشم ءِ دوئی کیک، و تینا پن ءِ ہم گوہک، و ایلو انتہا نا سوب آن لوزی کوڑی ءِ چٹفسا زبان تینا گرج آتے پورو کننگ کپک، و مرک انا گواچی مریک۔سنسکرت ہندوستان نا بھاز متکن ءُ زبان اسے۔ بخال آتا متکن آ مذہبی، فکری، تاریخی ادب نا بھلا بشخ ہندا بولی ٹی نوشتہ کننگانے۔ اینو پگہ دا بولی زندہ اف۔ پاننگک کہ دا بولی بیرہ تینا سختی تا سوب آن تینا وجود ءِ گوہانے۔ و دا بولی ءِ بیرہ منہ بندغ ہندن تینے اسکان کچ اٹ کریر کہ دا لس بندغ نا زبان سلتو۔ و اینو حالیت تے دادے کہ دا بھلا بولی ہرا مذہب اسے نا نمائندہ ہم پاننگک، ولے لس بندغ آک دا بولی ٹی ہیت کپسہ۔ سنسکرت و عبرانی آنبار دنیا نا ہرا بولیک کہ مرک انا گواچی مسنو، اوفتیان گیشتری رجعت پسندی و انتہاء پسندی نا سوب آن تینا زند ءِ گوہانو۔ زبان تے سُچا کننگ و ایلوفتیان جتا کننگ نا بے فائدہ انگا جت پت اوفتے مرک انا گواچی کرینے۔ گڑا زبان تا رکھ اکن المی ءِ کہ اوفتا بابت رجعت پسندی، و انتہاء پسندی آن ایڑتر حقی آ راستکی تے مون آ تخسا فیصلہ کننگے۔
ہفتئی تلار
تاک: 27
23-17 جولائی 2021ء
پنہ: 01