اسلامی صحافت                      38

پانزدہمیکو بشخ:

(v)

ٹی وی نا صحافت نا بابت اسہ پین سوج اس دا ودی مریک کہ ابلاغ نا گرج انا رد اٹ ہرا ندارہ غاتے نشان تننگے او امر مریر؟ یا اوفتا انت آب اس مرو ءِ؟

دانا ورندی دادے کہ ہرا وڑ اِرا بندغ نا نیام اٹ جنگ و جھیڑہ نا حوال اٹی اوفتا تروک آ لمہ، ایڑھ انا کرینگ آتے نقل کننگپک۔ ہندن ٹی وی آ ہر وڑ انا ندارہ غاتے ہمون آن ہمون پیش کننگ ہم جوان اف۔ دا بابت اخلاق و شستگی نا وڑ، آب و اصول آتیا بایدے عمل کننگے۔ دا آب و اصول آک چندی راج آتیٹی و تہذیب آتیٹی جتا جتا مننگ کیرہ۔ دن کہ امریکی و یورپی راج اٹی نرینہ و نیاڑی تے کن ہرا بیرشت ءِ آب اٹ و مہذب تکنگک، مسلمان راج اٹی او نئے بیرہ بے آب و غیر مہذب تکنگک، بلکن اودے بے حیائی ہم گوندنگانے۔ انتئے کہ ہر راج انا اخلاقی قدر آک اونا عقیدہ و زندانا نظریہ تون گنڈوک مریرہ۔ اسلامی راج انا خصوصیت دادے کہ اونا ٹہیفوک آ زند انا نظریہ اخلاقی قدر آتا رد اٹ مریک۔ ہرا قرآن و سنت اٹی بیان کننگانے۔ داسہ اگہ پاکستان ٹی وی آ زند انا مادہ پرستانہ نظریہِ حیات آ تالان اخلاقی قدر آتا رد اٹ دوئی کروک آ بیرشت اٹی بیرفوک نیاڑی نرینہ غاتا اوار سوار آ دیوان تا ندارہ غاتے پیش کرفنگا تو دا قرآن و سنت نا تروک آ اخلاقی قدر آتا خلاف ورزی مریک۔

و اگر دانا زیر اثر راج اٹی دیکی تہذیب نا وڑ و ڈَول آک شون ہلکر، تو دا دیکی تہذیب ءِ لس کننگ نا خذمت تو بے شک مریک، ولے مسلمان راج انا جم ضمیر، دادے اسلامی راجی قدر انا بیخ کنی و نظریہ پاکستان نا خلاف ورزی آن بیدس اسُل پین پن اس تفک۔

داڑان پک مس کہ اسلامی راج انا ترجمان ٹی وی ءِ ہم نظریاتی، اخلاقی، راجی، ربیدگی و تہذیبی اصول و قدر انا پابندی ءِ کروئی ءِ۔ دن کہ نیاڑی کن اسلام ستر انا ہرا دنگ ءِ پک کرینے، و ہرا شڑت انا رد اٹ اودے اُرا نا چار دیوالی آن پیشن پیش تمنگ نا موکل تسنے، دا شڑت آتتون اوار اودے ٹی وی آ ہم پیش کننگک۔ مجرا و اوار سوار آ دیوانک اسلام نا چادر و چار دیوالی نا نظریہ غان چَپ ءُ۔ اگہ اودے ٹی وی آ ہم نشان تننگے تو او ہم سہی اف۔ ہندا وڑ مسڑ تیان خبر آتے خوانفنگ و اوفتے بھاز آ ہُروک آتا است خواہی کن بشخندہ کرفنگ، نشان تننگ آ بیوس کننگ ہم اسہ ہندن ءُ بے حیائی اس ارے ہرانا اسلامی رمائشت نا رد اٹ ہچ ءُ تُک اس جوڑ مفک۔

دا سرحال آ بھاز زیات نوشتہ کننگانے، ولے دن کہ ننا مسخت فقہی ویل آتا زی آ کتاب نوشتہ کننگ اف۔ بلکن صحافت نا بشخ اٹی اسلامی اصول آتا پابندی نا گرج انا کنڈ آ چکار کرفنگ ءِ، دا سوب آن سرجمی اٹ گپ و تران کننگ آن تینے پد توننگ جوان ءِ۔ اگہ ننا دا کوشست آن کس اس صحافت نا اسلامی اصول آتیا عمل کننگ نا ارادہ ءِ کیک، تو اوڑکن دا معلوم کننگ اسُل ہچ مشکل اف۔ کہ اسلام اوڑان انت خواست کیک۔ و اودے تینا زمواری تا پوروی نا بابت ہرا باندات آتا خیال ءِ تخوئی تمک۔ اونا راہشونی کن قرآن و سنت و دینی کتاب آتا بھلو کوڑی اس ساڑی ارے، ہرا اونا راہشونی ءِ کننگ کیرہ۔ شار شار، خلق خلق اٹی عالم دینک ساڑی اریر، ہرا اونا راہشونی ءِ کننگ کیرہ۔ بس چکار، جیرت، و فکرِ آخرت نا گرج ءِ۔ اللہ تعالیٰ عمل کننگ نا توفیق ہم ایتک۔

شانزدمیکو بشخ

(i)

اشتہار:۔

فرد آتا تعارف، تصور یا ڈٹ بندی نا تالانی و تشہیر، گڑا تا درستی راستی کرفنگ و خذمت نا بشخ انا اشتہار نا گرج ہر دور اٹی مسنے۔ اول دا مسخت ءِ کوچہ و بازار اٹی دمامہ خلسا لس پڑو و کوکار کروک نا کمک اٹ دوئی کننگاکہ۔ چھاپہ خانہ و فلم انا ایجاد و اخبار و ایلو ابلاغ نا وڑ تا شونداری آن پد دا کاریم ءِ ’اشتہار بازی‘ آن ہلنگا۔ ہرا کرار کرار باقاعدہ اسہ کسب اس جوڑ مس۔ و اشتہاریات ابلاغ نا وڑ، خاص وڑ اٹ اخبار، رسالہ، ریڈوا، ٹی وی نا زرگزران اٹی ’شہ رگ‘ نا درجہ ءِ دوئی کرے۔ اشتہار آتیان بیدس شینکاری و ردوم نا ہچ ءُ گمان اس کننگ مفک۔

اشتہار آتا کٹیا غان ہرا اخباری صنعت ءِ شون و سوگوی رسینگا، ہندا اخبار آتا نزوری ہم جوڑ مس۔ اول سر سامراجی و غیر جمہوری حکومت آک آجو و خلپروک آ اخبار آتا تنقید آن ہراتم تنک و فریشانک مسر، تو او اخبار تیان ضمانت ہلکرہ۔ پریس ضبط کننگاکہ، یا پد آن اخبار نا شینک مننگ آ رکھ خلسا اخبار ءِ گٹو کننگاکہ۔ ولے دا وڑ اودے اخبار ءِ بند کننگ نا دوبہ ءِ تینا کاٹم آ ہرفوئی تماکہ۔ اشتہار نا کمک اٹ اخبار آتا کٹیا ٹی بے کچ ودکی آن پد ہراتم اخباری صنعت نا کم و وَد کل مالیات نا سیبو اشتہار آتیا بس، تو نازرک تب آ حکمران آتا دوٹی اشتہار آتا بند کننگ نا دروشم اٹی اسہ ہندن ءُ سلہہ اس بس، ہراڑان او بھاز آسانی اٹ جوان جوان انگا اخبار تے تینا مون آ گوڈ خلنگ آ بیوس کرفیر۔ داسہ دا اسہ ہندن ءُ زمغ اس ارے ہرا ہر وخت اخبار تا کاٹم آ ٹنگوک ءِ۔ دا حالیت اخبار آتے حق پاننگ نا باندات بھاز ہز و مصلحت نا گواچی کرینے۔ اودے سرکاری اشتہار آتا بند مننگ نا خلیس تون اوار اوار اشتہار تروک آ نجی پوریاگر ادارہ غاتا بابت ہم گڑاس نوشتہ کننگ و شینک کننگ نا وخت آ بھاز ہز کروئی تمک۔ او دا ہیت انا پورو خیال ءِ تخرہ کہ اسہ ہندن ءُ ہیت اس شینک کننگپ، ہراڑان حکومت یا اشتہار تروک آ پارٹی است اٹ کے۔و اشتہار آتے تینا بند کے۔ گیشتری اخبار آک تو غاو کیرہ کہ حکومت اوفتیا رکھ خلنگ ءِ ،و اوفتے صحافیانہ زمواری تے پورو کرفنگ اٹ خواری مننگ ءِ۔ ولے او تینٹ ہم اشتہار آتا رسینگ پننگ یا بند مننگ نا خلیس آن قلم نا کسر اٹ اڑنگ مرسا کارہ۔ دن اشتہار آک بھاز آ اخبار آتا زرگزران کن المی مننگ تون اوار اورا اوفتے کن امتحان و آزمائش نا درجہ ہم تخرہ۔

ہفتئی تلار کوئٹہ

28 March – 04 April 2020