”ملار“

اسہ نیاڑی اس مننگ ایہن تو مچ آ ایشیائی راج اٹی آسان ءُ گڑاس اف۔ و پدا بلوچستان اٹی دا اوکان ہم بھاز کبین ءُ گڑا سے، کہ دا راج اٹی حالیت آک نئے بیرہ نیاڑی، بلکن ہر بندغ کن جوان یا آسان افس، کنا خوش بختی ءِ کہ ہندا راج آن تعلقداری آن پد ہم چندی آسراتی تے خنانٹ۔ اسہ وخت اس چنکی ٹی کساس 1998ء نا ہیت اسے، کہ باوہ جان سکھر نا چکر کن درے ننے۔ ہموڑے زند اٹی اولیکو وار فلم اس ہُننگ کن تھیٹر آ ہناٹ۔ دا پاکستانی اردو فلم اس ئس۔ مچے مچے یات بریک کہ ہیرو تے جان ریمبو ئس۔ و ہیروئن تے ریما خان ئس۔ داکان گڈ 2006ء اٹی اسہ وار ولدا باوہ جان تون کراچی آ ہناسٹ، تو ہموڑے فلم ”مغل اعظم“ نا رنگی ورژن نمائش کن خلوک ئس۔ بھاز جوان ءُ آزموندہ اس مس۔ اے سی تھیٹر و بھاز گچین ءُ فلم اس ئس۔ مدھو بالا ءِ کلر ورژن اٹی خننگ و پدا دلیپ کمار نا توار و اداکاری کنا است آن داسکان ہنپک۔ ہندن کہ سینما کلچر مچ آ پاکستان اٹی دے پہ دے آن بھس مننگ اٹی ءِ، آرٹ و آرٹسٹ ءِ بے کچ کبین آ تھیٹر آتیان بیدس لس السی جاگہ غاتیا ہُننگ ءِ نا ممکن جوڑ کننگانے، تو کنے تغ تیٹی ہم دا گمان اَلوکہ کہ ای بلوچستان اٹی اسہ دے اس بلوچی زبان نا فلم اس بھلا پڑدہ غا ہُروٹ۔ اولیکو منتواری کنا اُرا خواجہ نا کہ او کنے دا فلم ءِ ہُننگ نا سج ءِ تس۔ و اوکان ہم مست دا فلم نا جوڑ کروک و دادے بلوچستان و پاکستان نا چندی علاقہ غاتیٹی ”اسکرین پلے“ کن دروک آتا کوشست آتا منتوار کہ ہراتم ای تین تون اوار پین چندی زالبول آتے ہال اٹی خناٹ تو است ءِ بھاز بھلو خوشی اس رسینگا۔

بیگہ نا چار بجہ غا نوری نصیر خان کمپلیکس نا ماڑی ٹی فلم انا اسکرین پلے بنا کرے۔ فلم انا نوشتکار و اسکرین پلیئر خواجہ کمالان بیبگر ءِ۔ اصل اٹ فلم انا ڈائیلاگ نوشتوک، کِسہ نوشتوک، دادے پروڈیوس کروک، دادے ڈائریکٹ کروک، کل خواجہ کمالان نا جند ءِ۔ ہرا کن کِن اسہ بھاز حیرت نا ہیت اس ئس۔ کہ اسہ بندغ اس تنیا داخہ در لائخی تا خواجہ ءِ۔ دا کاریم تے کل ءِ یکتنا کرینے و ولدا کاریم ہم بھاز گچین کرینے۔ انتئے کہ دا کل کاریمک اسہ بھلو ٹیم اسے ءُ۔ 

داسہ بریوہ فلم انا اصل کِسہ نا پارہ غا۔ فلم انا بنا اسہ ہندن ءُ سین اسے آن مریک کہ اودے خننگ تون بندغ پہہ مریک کہ اسہ نفسیاتی مریض اسے نا کِسہ درشان مننگ ءِ۔ دن کہ دا فلم نا پن ”ملار“ ءِ، ہرا کہ بلوچی نا لوز اسے، و دانا معنہ ”خمار“ نا ءِ۔ یا نشہ نا ءِ، ہلہ ہوشی نا حالیت ءِ پارہ۔ تو فلم اٹی بلوچستان اٹی اسہ ورنا اسے نا نفسیاتی ویل آتے درشان کرینو۔ دا ہیت پاش ءِ کہ فلم بھاز زیبائی اٹ مونی ہنسا کیک۔ اسہ یونیورسٹی اسے نا طالب علم اس، اونا کیفیت آک،و اونا است خواہیک، ہاسٹل نا زند، کو ایجوکیشن اٹی مسن تتون مننگ، پدا بے پد آ مریبت، سنگت آتا سنگتی، مہر و وفا، سختی سوری، و خاص وڑ اٹ غریبی کہ دا ننا راج انا بھاز بھلو ویل اسے، کل ءِ بھاز خوڑتی اٹ نشان تننگانے۔ فلم ءِ جوڑ کروک آ تینا پورو کوشست ءِ کرینے کہ او اسہ یک و نیم گھنٹہ نا فلم اٹی ہراتسکان کہ مننگ کیک دا علاقہ نا ویل آتے خاص وڑ اٹ ورنا تا نفسیاتی ویل آتے درشان کے۔ کہ او امر امر و ہرا وڑ انا ویل آتا گواچی مریرہ۔ ولے دافتے پہہ مروک بھاز کم ءِ۔ ای داڑے اسہ ماہر نفسیات یا فلم ایکسپرٹ اسے نا حیثیت اٹ ہیت کرسا افٹ۔ بلکن اسہ لس آڈیئنس یا ہُروک اسے اُٹ، کہ ہرا فلم و فلمی دنیا غان بھاز متاثر ءِ، ہمو وڑ ہیت کننگ اُٹ۔ انتئے کہ کنے آ انڈیا نا فلم آک چنکی آن اسہ ہندن ءُ اثر اس شاغارہ کہ ای تینے ساہت اسے کن تینا داپار ایپار آن جتا و ہمو کِسہ تون اوار خیال کریٹہ کہ ہرادے ای اُراسٹ۔ فلم ”ملار“ ٹی ای ہمو گڑا ءِ خناٹ کہ بیرہ چار مین کریکٹر، تون فلم بھاز جوانی اٹ تینا چس ءِ برجا تخسا کاہک۔ فلم انا مین کریکٹر رفیق گل، ہرا کہ نفسیاتی ناجوڑی نا سوب آن تینا مستین تون پاسینگانے۔ او اینو آن تینے مُر تورینے۔ ڈاکٹر، یا ماہر نفسیات نا رول ءِ ادا کروک ”عمر کیا“ اسہ جاگہ اس مریض تون ہنداخہ Attach مریک کہ او دا ناجوڑ نا وڑ دانا مستین اٹی مننگ و اسہ نیاڑی اسے تون مہر انا بے سہبی ءِ، دارو درمان اٹ اسُل کننگ کپک۔ تو تینا بے وسی آ ہوغک و تینا جند انا چندی ہندن ءُ دے یات کیک۔ تینا کڑدار ءِ عمر کیا بھاز جوان ادا کرینے۔ ہندا ناجوڑ رفیق گل نا ایلم راشد نا ہم بھاز پوزیٹو ءُ کڑد اس نشان تننگانے۔ ولے المیہ دادے کہ ڈاکٹر نا درمان، اُرا والا تا خیالداری و کمک آن پدا ہم رفیق تنیائی و مستین نا ہرا پڑ آ سلوک ءِ، ہموڑے سلوک سلک۔ ربیعہ کہ رفیق نا محبت ءِ، اونا ایہن تو منہ شاٹ ءُ۔ ولے جوانی اٹ ادا کرینے تا۔ منہ جاگہ غا فلم دن مچے مرغن چکنگوک خننگانے، ایلو نفسیات نا ڈاکٹر نا بے وسی میڈیکلی وڑ اٹ مننگ کیک کہ Justify مف، ولے اسہ انسانی نزوری و انسانی بے وسی یا Limit آتے ہُرس تو دن مننگ نا ممکن ءُ ہیت اس اف۔ 

فلم ءِ ہُننگ نا وخت آ اسہ پین آزموندہ اس ہم مس، ہرادے ای پاننگ کپرہ کہ منفی ئس یا مثبت۔ دن کہ پنی آ شاعر، فلم نگار و انڈیا نا بھلا ڈائریکٹر ”گلزار“ تینا اسہ انٹرویو اسے ٹی پاہک کہ ہفتاد و نود نا دہائی ٹی ہراتم فلم تھیٹر اٹی بسکہ تو ہُروک آک فلم ءِ ہیروئن نا ایکٹ، ڈانس یا ولن یا ہیرو نا ڈائیلاگ آتا وخت آ بھاز داد تسرہ، شور کریرہ۔ یا سیٹی خلکرہ۔ تو دا حالیت ءِ ہم ای دا فلم انا وخت آ خناٹ کہ چندی ورناک بھاز شور کریرہ۔ خاص وڑ اٹ رفیق گل نا ایکٹنگ نا وخت آ سیٹی ہم خلکرہ۔ گڑا گلزار کنا است آ بس۔ و اِرا خیال بسر کنے کہ دا ایلمک داسکان ہفتاد نا دہائی ٹی ءُ، یا اوفتا قصور اف، داڑے سینما کلچر اف۔ تو اوفک داڑے ہم تینا ہاسٹل نا وڑ اٹ فلم ءِ ہُرارہ و ستا کریرہ۔ ولے دا ہیت ئس دا شور اٹی فلم انا چندی ڈائیلاگ آتے ای پہہ متوٹ۔ فلم اٹی نیاڑی نا بے وسی، راجی ویل آک، و باوہ پیرہ غاتا پن اکن سمجھوتہ کننگ تون اوار اوار اونا بے وسی ءِ ہم اسہ جوان ءُ وڑ اسے ٹی نشان تننگانے۔ ولے کنا خیال فلم انا اخیر اسہ مثبت ءُ اثر اس الیتو۔ ہمو آرٹسٹک چس ءِ برجا تخا، ولے دن کہ نن چانہ کہ اینو ہم ننا نوشت نا آرٹ فارم راج آن ہلوک ءِ، ولے فلم ہمو میڈیم ءِ کہ ہرانا سبخ راج آ اثر شاغک۔ ولدا بریوہ فلم انا اسٹوری آ کہ چندی درمان و خیالداری تیان پد ہم رفیق فلم اٹی تینے پاہو ایتک۔ زند انا ویل آتیان تینے آجو کیک۔ تو کنا خیال دادے کہ ایہن تو دا ویل ہندن مسنے کہ ہراتم اسہ بندغ اس بھلو وخت اس تنیائی نا گواچی مرے، و نفسیاتی وڑ اٹ تینے تینٹ دنیا غان مُر کے تو او تینے کسفک، ولے ای پاوہ کہ درمان و اُرا والا تا کمک نا درشانی آن پد باید ئس کہ او تینے کسفپروسس۔ پاننگ نا مسخت دادے کہ فلم انا اخیر Ending آ کاریم نا گنجائشت ئس۔

دافلم بلوچ راج اٹی بھلا پڑدہ نا پارہ غا اسہ گچین ءُ گام اسے۔ دن کہ ننے سما ءِ کہ دا کمرشل فلم اس اف۔ نئے دا مین اسٹریم سینما نا بشخ اسے۔وسیلہ غاتا کمتی، و آرٹ ءِ دا لیول آ سپورٹ کننگ کن ای کمالان بیبگر ءِ مبارکبادی ایتوہ۔ اومیت ءِ کہ دا کوشست آک تے برجا سلور۔ و ہندا ہم است خواہک کہ براہوئی زبان اٹی ہم باید ءِ کہ داسہ بھلا پڑدہ نا زی آ کاریم مرے۔ دا فلم ءِ ہُرسا ایرانی فلم آتا خیال بسکہ کنے، ولے اِرا گڑا نا بارو اٹ باید ءِ چکار کننگے۔ اسٹ دا کہ فلم ءِ سب ٹائٹل اَلو، تو کنا اوغان سنگت بیست منٹ آن پد پیش تما۔ فلم ءِ کہ سب ٹائٹل تون پیش کننگک، تو او مچ آ دنیا کن مریک۔ آخا تو بیرہ بلوچی زبان والا تے کن مریک، و ایلوفتے کن خاص ءُ است خواہی نا سوب اس مفک۔ ارٹمیکو زالبول آتا چندی کڑدار آک مننگ کیرہ۔ یا اوفتا کڑدار تے ہم مرغن درشان کننگے۔ انتئے کہ مچ آ اِرا گھنٹہ نا انتظار اٹی بیرہ منہ منٹ اکن ہیروئن یا Female Lead ءِ خننگ کرین۔

ہفتئی تلار

تاک: 47

05-11 December 2020

پنہ: 08