واشک

واشک ءِ ضلعی حیثیت 2007ء اٹی رسینگا، داکان مست دا ضلع خاران اٹی ئس۔ ڈسٹرکٹ ہیڈ کوارٹر نا درجہ رسینگ آن پد پوسکن آ دفتر آک جوڑ مننگ ءُ، و داسہ تفنگ تا پوروی نا خڑک آٹے۔ بھاز زُوت غٹ ضلعی ہیڈ کوارٹر آتا دفتر آک پوسکن آ جاگہ غاتیا گدریفنگرہ۔ واشک اسہ مُر و پد تموک ءُ علاقہ اسے، دا جاگہ نا مخلوق نا گزران اِلار نا باغ تیاٹے۔

پارہ کہ ملک دینار اسہ بزرگ ءُ ہستی اس، ہرا ساڑی واشک شار انا ہند آ رہینگاکہ۔ بھاز دیندار و ایماندار ءُ بندغ اس ئسکہ۔ حضرت ملک دینار داڑے غٹ آن مست بسوسس۔ پارہ کہ اونا تعلقداری ایران آن ئس۔ مخلوق مدام اوڑا مچ ئسکہ۔ اسہ دے سہب اتون ہراتم علاقہ نا مخلوق اوڑا بس تو ہیت ہیت اٹ بزرگ ارمان کرسا دا ہیت ءِ پارسا ہناکہ ””واب شُت، واب شُت“ یعنی تغ ہنا، تغ ہنا۔ اوکان پد سما تما کہ اینو تغ انا سوب آن بزرگ نا تہجد و سہب انا نماز قضا مسوسس۔ ہرا بندغ آک بزرگ ءِ دا حالیت اٹ خنار، تو ہرانگ کہ ہنارہ، پاریرہ اینو بزرگ نا بادوی آ بیرہ ”واب شُت، واب شُت“ ئسکہ۔ و او تینا نماز تون اخس مہر کریکہ، اسہ نماز اسے نا قضا مننگ آ داخس ملول و ڈکھیا ءِ۔ دا ہیت ہنداخس تالان مس کہ دا علاقہ نا پن ”واب شُت“ مس۔ و وخت تدینگ تون اوار دا لوز اٹی بدلی بس، و اینو پگہ ”واب شُت“ گونڈ مرسا بیرہ ”واشک“ سلیسنے۔

جہانی وڑ اٹ پنی مروک ”شمشی ایئرپورٹ“ ہم ہندا ڈسٹرکٹ اٹی ءِ، و واشک شار آن بیست و پنچ کلو میٹر نا مُری آٹے۔ واشک نا باتی تا پاننگ ءِ کہ 9\11 آن پد ہراتم امریکہ اوغانستان جنگ بنا کرے تو نن، نن نا تغ اکن سکانہ۔ مچ آ نن جنگی جہاز آک ننا زی آن غیرّہ خلسا گدرینگارہ۔ و ہنداکان میزائل ہم فائر مسکہ، ہرافتا دھماکہ غان مچ آ شار سراکہ۔

ہراتم حضرت عمرؓ نا دور اٹی مکران مسلمان مس، و داڑے اسلام نا روشنائی تالان مس۔ ہندا دور اٹی پنجگور اٹی صحابہ کرامؓ آک ہم آباد مسر، و اینو اوفتا قبر آک ہم اوڑے ساڑی اریر۔ ہندا پنچ صحابہ کرامؓ، ہرافتا قبر آک داڑے اریر، دا جاگہ نا پن ”پنج گور“ یعنی پنچ قبر مس۔ واشک شار اٹی ہم اسہ خل اسے نا جوڑ کروک ءُ مسیت اس ارے، ہرادے صحابہ کرامؓ آتا مسیت پاننگک۔ دا مسیت ءِ ہم پنجگور اٹی آسودہ خاک صحابہ کرامؓ آتتون گنڈنگک۔ مش تا نیام اٹ خل اٹ جوڑ صحابہ کرامؓ آتا مبارک دُو تیٹ جوڑ کروک آ دا مسیت پورو وڑ اٹ خل انا سے۔ خلک اسہ ایلو آ زی پہ زی شین اٹ و بھاز گچین کاریگری اٹ تخوک ءُ۔ و اوفتیٹی لچخ یا سرمٹ ءِ ہچ کاریم اٹ اتنتگنے۔ دا مچ آن مچ خل اٹ جوڑ ءِ۔ خل تے ہندن زیبائی و شین اٹ تخنگانے کہ اوفتا کاریگری آ بندغ ہبکہ مریک۔ و خاص وڑ اٹ محراب ءِ خننگ آن تو ہبکہ مننگ کچ آن گدرینگک۔ خل تے داخس گچینی و زیبائی اٹ اسہ ایلو تون گنڈنگ و محراب و مسیت جوڑ کروک خننگ آ بندغ ”سبحان اللہ“ پاننگ آ بیوس مریک۔ صحابہ کرامؓ نا پن آ دا مروک دا مسیت نا بابت پک حوال منہ عرب تاریخ دان تا کتاب آتیان ہم رسینگک ہرافک کہ پنجگور، واشک و بلوچستان نا ایلو علاقہ غاتا دورہ ءِ کریسر۔

کوئٹہ غان واشک آ ہننگ کن اِرا کسر ءُ، اسہ کسر کوئٹہ غان نوشکے، احمد وال، خاران و ولدا اوکان واشک۔ ہندن ارٹمیکو کوئٹہ غان قلات، سوراب، بیسیمہ و واشک اسکان کاہک۔

واشک شار اٹی اِلار نا بھاز گچین انگا وڑک ودی مریرہ، دا جاگہ نا اِلار نا پوسکن آ باغ تتون اوار کرن آتیان متکن آ باغک ہم اریر۔ متکن آ باغ تا نیام اٹ اسہ قدرتی ءُ چکل اس وہک، ہرانا دیر ءِ باغ تسکان رسینگ کن کاریز جوڑ کننگانے، ہرا کہ دا باغ تے سیردیر کیک۔ بلوچ تاریخ اٹی ہُننگے تو ہراڑے کہ بلوچ آک ہندی مسنو، او شار ءِ آباد کرینو، دا علاقہ ٹی ہم امر کہ مرے قدرتی ءُ چکل اس مسنے، ہراڑان ایب کیب انا بندغ آک آباد مرسا کرینو، کیہی علاقہ و شار تیٹی ہمو قدرتی چکل آک اسُل بارسنو، و کیہی جاگہ غاتیا دا وڑ انا چکل آتا نشانیک ملرہ۔ ساڑی چکل آک ہم داسکان ہندن وہرہ، کس پائے اوفتا دیر داسہ کم مسنے۔ واشک نا بندغ آک بھاز سادہ تب، مون ملوک، و مہماندار ءُ۔ اوفتا مہمانداری نا اسہ وساہت اس پنی ءِ، دا جاگہ نا مخلوق پاہک کہ ننے دا شرف دوئی ءِ کہ ننا شار اٹ ہچ ءُ مسافر خانہ اس اف، و مسافر خانہ مفننگ اسہ عیب اس اف، بلکن دا ننا مہمانداری نا شاہدی ءِ کہ اگہ مسافر اس برے تو اودے تینا اُرا تیٹی جاگہ ایتنہ۔ دانا شاہدی ءِ ای دن تننگ کیوہ کہ ای ویگن اٹ تولوک ہراتم سرکاری کاریم تا بابت واشک ءِ سر مسٹ، تو ہرا ویگن اٹ ای واشک آ ہناسٹ، ہراتم کل دڑنگار، تو اسٹ اسٹ آ اخس کہ کن تون ہمسفر ئسر، کل کن تون ملار، و ہندا پاریر کہ اینو ای اوفتا مہمان مریو۔ داڑسکان کہ ہرا ویگن اٹی ای واشک آ ہناسٹ، اونا ڈیور ہم کنے تین تون دننگ کن پارے۔ و ولدا کنے سما تما کہ او ڈیور تینٹ مسافر اسے، و او پین کس اسے تون رہینگک۔ اسہ پین چنکو واقعہ اس ہم مس کہ ویگن داسکان واشک شار آ سر مننگ آن بیست بیست و پنچ مِنٹ نا مُری آ ئس، تو اسہ ہژدہ بیست سال نا ورنا اس ویگن اٹ توس، و او پارے کہ گاڈی مفننگ نا سوب آن کم و وَد او ہشت گھنٹہ غان دہ کلو میٹر پند کرسا داڑے سر مسنے۔ زرہ سے آن پد ہراتم ویگن والا ہمو ورنا غان کرا خواہس تو او بشخنداری کرسا پارے کہ کن تون پیسہ اف۔ ہراتم واشک شار اسُل مون پہ مون خننگاکہ، تو دا ورنا گاڈی ءِ توننگ کن پارے، و دڑنگ نا وخت آ کنے باقاعدہ وڑ اٹ سلہ خلک کہ خواجہ نی مسافر اسے اُس، اینو کن تون کان۔ ننکان کن تون مر، سہب انا ہرانگ کہ ہناس کاسہ ہن۔ کنا ہبکہ مننگ نا ہچ ءُ کچ اس اَلو، کہ زرس مست او ویگن والا ءِ کرا تننگ کتویسس، کہ اوڑتون پیسہ اف، و داسہ کنے اُرا غا دننگ کن منت کننگ ءِ۔ گڑا ای پک کریٹ کہ واشک شار اٹی انتئے مسافر خانہ اف۔

ہفتئی تلار
تاک: 45
21-27 November, 2020
پنہ: 06