احمد نعیم، علمی و ادبی خذمت آک

براہوئی زبان نا پنی آ بوگ شوگ شاعر محمد نعیم، قلمی پن احمد نعیم، خلق لہڑی کوئٹہ ٹی 10 مارچ 1985ء نا دے ودی مس۔ اونا باوہ شرفدار نا پن مولانا عبدالوہاب، قبیلہ لہڑی، جہی ہند خلق لہڑی کوئٹہ۔

احمد نعیم دینی تعلیم دوئی کننگ آن بیدس ایف اے نا امتحان ہم تس، و پاس کرے۔ احمد نعیم ءِ زمانہ طالب علمی آن براہوئی زبان و ادب نا شونداری تون اوار راج انا راہشونی نا ہم زیات گڑتی ئسکہ۔ ہندا سوب آن او 2000ء آن پنی آ شاعر ادیب محمد اقبال ناظر نا راہشونی ٹی شاعری ہیل کرسا اسہ گچین ءُ بوگ شوگ شاعر اسے نا حیثیت اٹ براہوئی ادب نا پڑ آ بے مٹ و ءُ ادبی کڑد سر تس۔ او تینا بوگ شوگ شاعری نا کمک اٹ راج انا ویل آتے پاش کننگ و راج انا کمتی و شیفی بڑزی تے ہم تینا گچین آ بوگ شوگ شاعری ٹی بیان کننگ نا کوشست کرے۔ احمد نعیم نا بوگ شوگ شاعری نا کتاب ”الف ب“ نا پن اٹ پنی آ ادبی ادارہ آماچ ادبی دیوان مستونگ نا کنڈ آن چھاپ ہم مسنے۔ اونا شینک مروک آ کتاب براہوئی ادب نا پڑ آ زیات پذیرائی دوئی کرے۔دا کتاب اٹی آماچ نا کماش حاجی شاہ بیگ شیدا احمد نعیم و اونا شاعری نا بارو اٹ دن نوشتہ کیک:
”احمد نعیم نا بوگ شوگ شاعریک ”الف ب“ پنی آ کتاب اٹ مونی بننگ ءُ، دا ہیت راست ءِ کہ احمد نعیم نا شاعری نا ہرا اسلوب ءِ اوٹی دا شاعری ءِ اونا جند انا با غان بننگ نا چَس اسُل بے کچ ءِ، مننگ کیک کہ نوشت اٹ کس اس اونا منہ جاگہ غا لوز آتے ہمو ردھم اٹ خواننگ کپ تو او اودے جوان پہہ مفک، ہراڑان بشخندہ نا گمانک مچٹ کم مننگ کیرہ، ولے اونا لوز آک تینا جتا غا زیبا غا اسلوب نا سوب آن براہوئی بوگ شوگ نا دنیا نا تاریخ ءُ، ہرافتے آماچ ادبی دیوان خوندی کننگ کن مونی بسنے، و اونا کتاب ءِ شینک کننگ ءِ۔“

ہندن غمخوار حیات احمد نعیم نا شاعری نا بارو اٹ تینا خیال آتے دن درشان کرینے: ”ہومر آن ہلیس تا احمد نعیم اسکان شاعر نا بیان تینا راج اٹ تالان آ ہمو رویہ غاتا نشاندہی کننگ مسنے، ہرافتیان راج اٹ بے چیٹی، بے مہری، ناحقی، چک وتاڑ ودی مریک۔ احمد نعیم نا بارو اٹ دا مشہور ءِ کہ او طنزیہ شاعر اسے، ولے دا اونا اسہ تکنیک اسے‘ فنکاری سے، اصل اٹ احمد نعیم نا شاعری ٹی ہرا طنزساڑی ءِ، ہمو نا تہٹی غٹ بھلا سنجیدگی ڈکوک ءِ‘ اونا شاعری نا بیان اول آن اخیر دڑد اسے نا اظہار ءِ۔ اونا طنزیہ نوشت دُن اف کہ کس اودے خواننگ یا بننگ آن پد گلگلے‘ مَخے، آن اگہ کس اونا شاعری تے ہندا نگاہ ٹی ہُرک یا ہندا شغل والا نیت اٹ بِنک تو او گلگلو‘ مَخو، ولے گواچنی ٹی نعیم نا شعر تا رَنداٹ بھلو بھلو سوج (سوال) سلوک ءُ۔ ہراسوج آک دا راج انا بشخ اس مننگ نا رِد اٹ ہر اسہ بندغ آ مریرہ، ہرا گندہیک راج اٹ تالان ءُ، نعیم ہموفتا ہیت ءِ کرینے، ہموفتیا سوج ہرفینے تو نن ہم راج انا بشخ اُن، نن ہم تینا جوانی وگندہ کاری تا جاچ ءِ ہلین کہ راج اٹ ساڑی آ خرابی نا سوب دُن مف نن مرون؟ اگہ نن ارین تو دا شاعریک دا طنز آک ننے آ ہرفنگانے۔“

کتاب اٹ پنی آ کالم نگار و شاعر یوسفی بلوچ نا ہم خیال آک ہم اریر، او احمد نعیم نا بارو اٹ دن پارینے: ”اینو براہوئی شاعری ٹی چندی پنک ننا مون آٹو کہ ہرافک ایماندار جبار یار نا رند ءِ ہلکنو ہرا فتا شئیری بنداو بوگ شوگ ءِ، ہرافک تینا راجی مشاہدہ غاتے بوگ شوگ شاعری نا دروشم اٹی سر جم کرسا بننگ ءُ، ہندافتیٹی اسہ پن اس احمد نعیم ہم ارے…………احمد نعیم نا شاعری نا جاچ ءِ ہلوک آک دا ہیت آن انکار کپرور کہ نعیم نا راجی جوانی گندہی تا مشاہدہ کننگ ناکڑمبی ہرا کہ اسہ نوشتوک اسے نا کل آن بھلا خوبی (Quality) مریک او بھاز سوگوءِ، …………احمد نعیم شاعر اسے نا حیثیت اٹ تینا شاعری ٹی راجی زند و بود نا بارو اٹ چندی سرحال آتیا قلم ہرفینے، خاص وڑ اٹ ننا راجی زند انا ہرا گندہی یا ننا ہرا نابودیک ءُ، کتاب خواجہ اوفتے تینا شاعری نا سرحال جوڑ کرینے، اونا شاعری ءِ خواننگ آن دا معلوم مریک کہ نعیم تینا راج انا طب، بے چیٹی، بے مہری، بے سنت و سیوتی و ایلم کشی نا ویل آتیان جوان واخب ءِ، او ہندا گڑا تا بھاز خوڑتی اٹ مشاہدہ کرسا مخنگ مخنگ اٹ دا راجی گندہی تا ہیت کرینے۔“

داکان بیدس ایماندار احمد نعیم نا خاکہ غاتا اسہ کتاب اس ہم شینکاری نا ریسہ ٹی ءِ۔ احمد نعیم پنی آ ادبی تنظیم شون ادبی دیوان کوئٹہ نا چیئرمین ہم مس۔ و دا وڑ اٹ او براہوئی زبان و ادب نا تالانی نا جہد ءِ مستی دننگ اٹی گچین ءُ ادبی خذمت سر تس۔ او براہوئی زبان نا کل آن زیات خواننگوک آ اخبار ادارہ ”تلار“ اٹی ہم کاریم کرے۔ و تینا زبان و ادب کن خذمت کرے۔ ”تلار“ او خبر آتے ترجمہ کننگ نا کاریم کریکہ۔ داکان بیدس او اسہ کمپیوٹر ڈیزائنر اس ہم ئسکہ، ہفتئی و ہڑدے ئی تلار نا ڈیزائن نا بھاز آ کاریمک اونا دُو انا کروک ءُ۔ ہڑدے ئی تلار نا مسٹمیکو پیج آ مروک زیبا انگا نقش و نگار آک اونا دو انا کروک ئسرہ۔ داکان بیدس او اخبار نا ڈیسک آ ہم کاریم کریکہ، مسٹمیکو پیج انا انچارج مننگ نا سوب آن خبر آتے چانڑ کننگ و فیصلہ کننگ کہ ہرا خبر لگے ہرا لگپ، اونا کاریم ئسکہ۔ دا وخت آاو بھاز است خواہی اٹ تینا کاریم تے سر تسکہ۔ ولے لمہ جیجا نا پاننگ آ او ننکان نا کاریم ءِ برجا تخنگ کتو۔ ولے ولدا ہم او میڈیا تون است خواہی نا رد اٹ دے آن اخباری دنیا و میڈیا تون ہم گرنچ مننگ کن نت و دُو خلک۔ اونا بود ہنداخس ئس کہ او بھاز زُو تین کن جاگہ اس جوڑ کرے و ملک انا بھلا ٹی وی چینل آتیان اسٹ اسے ٹی کیمرہ مین لگا۔ دا نیام اٹ او اسہ پانزدہ دے ئی اخبار اس ”کوکار“ نا پن اٹ کشا، ولے دا چرجوئی بھاز ہُرے اسکان چلینگ انگ کتو۔ او تینا اختئی تا سوب آن اودے وخت تننگ کتو۔ و منہ وخت آن پد یو ٹیوب چینل اس ”بلوچستان رنگ“ انا پن اٹ شروع کرے۔ دا چینل بھاز پنی مس۔ و بھاز زُو مچ آ راج اٹ پن کٹا۔ دا چینل آ پنی آ ادیب آتا پروگرام آک چلینگارہ، ہرافتیٹی ”تلار گال“ نا پن اٹ عبدالرازق ابابکی پروگرام کریکہ، ”بنزہ“ نا پن اٹ چلینگوک پروگرام نا شونکار پنی آ ادیب پناہ بلوچ ئسکہ۔ و ہندن عابد میر ہم اسہ پروگرام اس کریکہ۔

احمد نعیم زبان و ادب کن تینا وس آن زیات کاریم کرے، ولے وخت اودے موکل تتو، و او ننے آن 10 نومبر 2023ء نا دے ہندن اناگت ہنا، کہ براہوئی ادب تون ہم گرنچ ہر بندغ اونا کزیت آ حیران و ہبکہ ءِ۔ اللہ تعالیٰ اودے جنت اٹی بڑز انگا مقام تیٹی جاگہ ایتے۔