بلوچستان نا آدینک، کمانچر بلوچ
ضیا شفیع بلوچ، خاران
ہموزدے کہ فیس بک ءِ ملاٹ، تو لیاقت ولی نا وال آ کمانچر بلوچ نا کزیت نا ارمانی آ حوال شینک مسوسس۔ بلوچستان ڈکھیا مس۔ وار اتون فیس بک، ٹویٹر، یوٹوب و وٹس ایپ، ہر جاگہ غا کمانچر بلوچ نا فوٹوک، ہرافتیٹی بلوچستان نا ڈیک ساڑی ئس، شیئر مننگ بنا کریر۔ کس ناکو کمانچر نوشتہ کریکہ، کس اس کمانچر ءِ بلوچستان نا آدینک پاریکہ، تو کس پین ستا و سفت کریکہ۔ ڈکھیائی نا دا ساہت آک داخس ترند ئسر کہ کس پاہے مچ آ دنیا نا نظام سلے، سوردریاب نا تہو آن خڑکی کشکے، دریاب تینا روانی ءِ گیرام کے، چک آک بال ءِ است آن دیر، ریک آک خلق جوڑ مریر، پین تو پین شال ہم ڈکھیا ئس، دن مننگ کتوکہ کہ شال اٹ پر کے، و خوشیک مفس، ولے ہموزدے اسہ بلوچ اس ہم خوش اَلو، اسہ شاعر اس ہم پر انا ستا ءِ کتو، ہچ ءُ بلوچ گلوکار اس باگل پاتو، ہندا تو ہمو احساس ئس، ہرا اسہ لمہ نا زیبا غا مار ءِ سفارنگ نا وخت آ مریک۔
کمانچر بلوچ تون اولیکو اوڑدہی منہ وخت مست شال اٹی فیروز شیرازی پنی آ ایرانی فارسی فوٹو گرافر نا دکان آ مس، جناح روڈ آ انگریز آتا دور انا پاٹ انا دکان…… فیروز شیرازی نا اسہ کِسہ اس بھاز پنی ئسکہ، ”ہراتم راج پور فلم ’حنا‘ کن زیبا بختیار ءِ سائن کننگ آن مست اودے منہ فوٹو راہی کننگ نا پارے، تو زیبا بختیار نا فوٹو تے فیروز شیرازی تینا زمی جمب نا گواچی دکان اٹی ہلک، و ہمو فوٹو تا سوب آن زیبا بختیار ءِ فلم ’حنا‘ ٹی پنی آ فلم ساز و اداکار راج کپور نا ڈائریکشن اٹی رشی کپور تون کاریم کننگ نا وار رسینگا۔“ دا کِسہ ءِ فیروز شیرازی تینا ہر ہمو گراک ءِ بنفک، ہرا اونا پنوک آ کیمرہ و ژدغہ انگا دکان آ کاریم اسے ٹی برے…… کمانچر بلوچ ہم تینا کیمرہ ءِ جوڑ کننگ کن اوڑا ہناکہ…… کنا کمانچر تون اوڑدہی مچٹ دن مس کہ اسہ فکری و ادبی سنگت اس، امتیاز بلوچ تون ہموزدے جناح روڑ آ اناگت اوڑدہی مس، ہراڑتون کالج ٹور اِرا ہزار یانزدہ نا دے تربت عطا شاد ڈگری کالج اٹی خڑکی نا واررسینگاسس، ہراتم اودے جناح روڑ آ گوہی کننگ آ خناٹ، تو پاریٹ، کان ٹیکسی اسٹینڈ نا قلندری ہوٹل آ۔۔۔۔ امتیاز بلوچ کمانچر بلوچ نا پن ءِ ہلسا پارے کہ پد انا لوس اٹی فیروز شیرازی نا دکان آ تینا کیمرہ ءِ جوڑ کننگ کن ایسنے، ہموڑے تولوک ءِ…… کان اودے ہم ہرفن، و تین تون اوار قلندری ہوٹل آ دین چا ایتن…… قلندری ہوٹل نا پاڷی آ چا بارّن آ اِرغ کمانچر و امتیاز ءِ بھاز وڑا…… ای کمانچر بلوچ ءِ فیس بک آ خناسٹ، و بھلو وخت اسے آن اودے فالو ہم کریٹہ۔ اولیکو اوڑدہی زیات عجیب اَلوکہ، ولے است خواہس کہ بیگہ تون اونا جوان خذمت ءِ کیو، کہ کیچ انا مہمان اسے۔ ہراتم اودے شام انا اِرغ نا پاریٹ تو کمانچر بشخنداری کرے، و پارے کہ او کراچی کن ٹکٹ ہلکنے، دعوت پین وخت اس، ولے کوئٹہ ٹی آخا، خاران اٹ کنینہ تے…… قلندری ہوٹل آن بش مسن، و فیروز شیرازی آ کیمرہ ءِ ہرفنگ کن ہنان تو فیروز شیرازی بیگہ اسکان نا وخت خواہس۔ امتیاز ہم کمانچر تون کراچی آ ہننگ ئس، ہندا سوب آن دا زمواری کنے آ تخنگا کہ بیگہ تون کیمرہ ءِ ہرفو، و وڑ اسے ٹی اوفتیا راہی کیو تے۔ و دا کاریم کن موبائل فون آ حالی حوالی مننگ نا سلاہ مس…… موکل کننگ آن پد اوفک یونیورسٹی نا کنڈ آ ہنار، و ای تینا ہند و ہنکین نا کنڈ آ…… بیرہ تون مری لیب اٹی ڈاکٹر شاہ محمد مری آ ہننگ کن وخت رسینگا، کہ فیروز شیرازی آن کیمرہ ءِ ہرفنگ نا وار ہچ رسینگتو۔ پگہ غا ہناٹ کیمرہ ءِ ہرفیٹ، و کمانچر بلوچ تون حالی حوالی مرسا کراچی آ ٹی سی ایس کریٹ…… اِرا دے آن پد ہراتم کمانچر بلوچ ءِ کیمرہ رسینگا، تو کنے پارے کہ کیمرہ نا لینز تو فیروز تون سلیسنے۔ اِرا مسہ دے پدریسہ چکر خلٹ، دکان بند ئسکہ۔ رہی انا دکان والا ڑان سما تما کہ فیروز شیرازی نا ایکسیڈنٹ اس مسنے، و دکان نا اخس کہ گڑا ئسرہ، فیروز نا چرسی آ مار کباڑی ٹی بہا کرسا دکان ءِ مالک ءِ پدی تسنے۔ ہراتم کمانچر ءِ دا کِسہ ءِ بنفیٹ، تو مخسا پارے ”کنے دا کِسہ ہم ناکو فیروز و زیبا بختیار والو کِسہ اسے آنبار فلمی سین اس لگنگ اٹی ءِ۔“ کنے یات ءِ کہ کمانچر، فیروز شیرازی نا کیمرہ جوڑ کننگ نا وخت آ منہ فوٹو اس ہلکوسس، اوفتے کمانچر نا فیس بک پیج آ ہچ خنتوٹ، سما اف کمانچر انتئے دن کرے؟…… دا نیام اٹ کمانچر بلوچ تون اسہ وار کراچی لیمارکیٹ اٹ پنی آ بلوچ شاعر ظفر علی ظفر و علی عیسیٰ تون اوار اوڑدہی مس، ظفر علی ظفر رمضان بلوچ نا کتاب ”لیاری کی ادھوری کہانی“ نا اسہ کاپی اس کنے سوغات تس، و اسٹ اس کمانچر ءِ…… و اخریکو وار کمانچر بلوچ تون منہ تُو مست کوئٹہ ٹی ناکو فیض محمد بلوچ نا پن آ بلوچی میوزک پروموٹر سوسائٹی نا پروگرام اٹی اوڑدہی مس، پروگرام ءِ ریکارڈ و کیمرہ نا زیبداری بشخنگ نا زمواری کمانچر بلوچ ءِ تننگاسس…… وار اس گلزار گچکی، وار اس اسحاق خاموش، وار اس بجار بلوچ تو وار اس علی بخش دشتیاری اودے فوٹو ہلنگ کن کوک کریکہ ”ناکو کجا شت…… ناکو بیا منی داد صاحب ءِ عکسے بکش…… بیا مئے گروپ فوٹو کش” کمانچر نا فوٹو ءِ کس ہلتو۔
ولے اونا جند کل انا کوک آ تینا کیمرہ ءِ اوفتا کنڈ آ کریکہ…… دم درینگوک خننگاکہ…… ناجوڑ ئس، ولے نئے نزوری نشان تس، نئے کس انا ہیت آ خار اٹ بس…… ای ہندا پروگرام نا وخت آ مون ءِ ڈکنگ نا ویدن ءِ سوج کریٹ، تو ورندی تس ”کنا مون اٹ ارے انت اس؟ اگہ کنے خننگ خواسہ تو بلوچستان ءِ ہُر۔“ اینو کمانچر سلتو، ولے کنے لگپک کہ او ننا نیام اٹی اف، او داسہ ہم نن تون ساڑی ءِ، و او تینے ہندا فوٹو تیٹی ”امر“ کرے، دا بلوچ فوٹو گرافر اسے کن شرفمندی اسے آن کم اف کہ اینو بلوچستان نا زیبداریک اونا فوٹو تیٹی خوندی ءُ۔